ICT en internet zijn nog nooit zo belangrijk geweest voor de rechtspraktijk. Vrijwel elk rechtsgebied krijgt te maken met vraagstukken rond ICT, technologie en internet. Een advocaat, bedrijfsjurist of andere juridisch adviseur moet hiermee dus uit de voeten kunnen. Adviesbureau ICTRecht heeft ruime ervaring met deskundige en praktische cursussen op dit gebied. Al jaren verzorgen wij dag- en dagdeeltrainingen die goed tot zeer goed worden gewaardeerd door onze deelnemers. Deze kennis en expertise bundelen wij nu in een nieuwe opleiding: de ICT-jurist.
Waarom ICT-jurist worden?
Een ICT-jurist of internetjurist is een jurist die zich bezig houdt met ICT- of internetrecht. Maar wat voor rechtsgebied is dat? Het korte antwoord is simpel. Internetrecht draait om internet (en/of computers, zeker als we het ICT-recht noemen) en dat verdient aandacht, daarom is er internetrecht.
Internetrecht is volgens deze visie eenvoudigweg al het recht waarbij internet (of computers) een belangrijke rol speelt. Inbreken in iemands computer – computervredebreuk – is in die visie dus internetrecht, maar iemands hersens inslaan met een laptop (of wurgen met een netwerkkabel) is dat niet. Computervredebreuk kun je per definitie alleen plegen met een computer en/of internet, terwijl wurging met elk flexibel ding zou moeten kunnen.
Maar is dat genoeg? Neem ransomware, een misdrijf waarbij iemands bestanden via encryptie in gijzeling worden genomen en de sleutel na betaling van enkele honderden euro’s in bitcoins wordt verstrekt. Dit is in de kern niet anders dan een andere gijzeling – ik heb je paard, laat € 300,- achter in de prullenbak achter het standbeeld – met een technisch verbeterde uitvoering en meer bescherming voor de ontvoerder.
Waarom noemen we dat dan toch, internetcriminaliteit? Waarom is dit meer dan gewoon strafrecht met een toevallige technische slimme delictsuitvoering? Als inbrekers ineens doorkrijgen dat je een cilinderslot met een tang kunt lostrekken, dan noemen we dat niet ineens slotenrecht. Hooguit krijgt de techniek een naam – in dit geval de Bulgaarse methode – maar het blijft gewoon inbreken. Internetadvocaat Remy Chavannes stelt dan ook al jaren dat “[de term] ‘technologie en recht’ vooral een tijdelijke wachtkamer is voor ontwikkelingen die nog niet door hun eigen rechtsgebied zijn opgehaald.”
Oftewel, het is internetrecht omdat internet heel nieuw is en we daarom nog niet weten hoe het internetaspect van de zaak te wegen. Gereedschap kennen we, dus een slot slopen met een nijptang is geen nieuw recht, zelfs niet als dat slopen binnen het strafrecht nieuw is. Internet, bitcoins en encryptievirussen kennen we niet, dus een bestand gijzelen met een encryptievirus en betaling in bitcoins eisen is iets nieuws en dat noemen we dan maar cybercrime. Over twintig jaar is dit heel normaal en dan heet het gewoon weer gijzeling of afpersing.
Abonnees krijgen 40% korting op opleiding ICT-jurist
Met magazine ICTRecht in de praktijk krijgt u 4x per jaar de laatste relevante ontwikkelingen rond ICT en recht. Én u krijgt een fikse korte op onze nieuwe opleiding tot ICT-jurist.
Paardenrecht
Ook het belang voor de maatschappij weegt mee. Onder juristen verplicht is dan de term paardenrecht, uit de lezing “The law of the horse” van Amerikaanse rechter Frank Easterbrook. Dat zit zo. Natuurlijk geldt de wet ook bij dingen die paarden betreffen (aansprakelijkheid voor een op hol geslagen paard, of conformiteit bij een gekocht paard). En er zijn vast juristen gespecialiseerd in het recht rond paarden. Maar daarmee spreken we nog niet van paardenrecht. Waarom niet? Ik denk dat dat hem zit in de impact, het belang.
Paardenrecht heeft weinig impact op de samenleving, zo weinig dat het daarom evident geen eigen rechtsgebied hoeft te hebben. Terwijl, noem eens een onderwerp, het arbeidsrecht wél een eigen rechtsgebied is. Ontslagen worden, geen bonus krijgen of zelfs maar je vakantieverzoek zomaar geweigerd krijgen: die vraagstukken raken buitengewoon veel mensen en dat kan erg zwaar vallen. Daarom verdient dat deel van het recht wel een eigen rechtsgebied.
Is internetrecht een vorm van paardenrecht? Niet volgens onze eigen internetrechtprof Arno Lodder. Internet verdient zijn eigen rechtsgebied, want internet past in het rijtje voedsel en drinken, een eerste levensbehoefte waar vrijwel niemand meer zonder kan. Dat maakt het belangrijker dan paarden, en fundamenteler dan regels over het slopen van sloten. Nog verder gaat de Amerikaanse jurist Lawrence Lessig. Hij ziet het internet als een fundamentele vernieuwing in de maatschappij, zo groot en zo belangrijk dat ook het recht erdoor verandert.
De software en infrastructuur van internet veranderen onze normen en waarden, en die liggen ten grondslag aan het recht. Daarom is internetrecht meer dan alleen de regeltjes over internet, er gebeurt iets heel fundamenteels waar het recht wat van moet vinden. “[M]ore than law alone enables legal values, and law alone cannot guarantee them.” Daarom verdient internetrecht onze onverdeelde aandacht.
Een fijne training. Heel helder en goede handvatten om toe te passen in de praktijk. – Priscilla Piergoelam – Senior Legal Counsel SAP over ICT-valkuilen bij contractenrecht
Internet is uniek
Volgens mij zit het in een combinatie van beide. Internet – of iets breder, de ICT – is niet alleen (vrijwel) een levensbehoefte, het is ook uniek in dat men heel veel ruimte heeft om zelf de regels te maken. En dan bedoel ik niet alleen EULA’s waarin staat hoe je je moet gedragen. Huisregels heeft ieder café. Nee, het gaat om de achterliggende infrastructuur, de wijze van inrichting van de diensten. Die bepaalt wat je wel en niet mag. De software is het recht: Code is law, zoals Lessig dat ooit formuleerde. En dát is echt uniek.
Daarom zal internetrecht alleen maar gaan groeien de komende tijd, want internet en ICT spelen een zeer belangrijke rol in steeds meer onderwerpen in de maatschappij. Internetdienstverleners krijgen nieuwe plichten (en burgers nieuwe rechten), steeds meer apparaten worden op internet aangesloten, bestaande diensten transformeren naar ICT, maar nieuwe innovaties en ontwikkelingen roepen ook weer nieuwe vragen op waar het recht een antwoord op moet hebben.
Leerzame cursus met praktische insteek. Je krijgt nuttige tips om te gebruiken in de praktijk – Pim Wieland – Steijven & Bonnier Advocaten over Verdiepingscursus privacywetgeving
ICT-jurist worden?
Volg de specialisatieopleiding ICT-jurist van ICTRecht Academy. Deze praktijkgerichte opleiding wordt op twee niveaus gegeven en levert de jurist gespecialiseerde kennis en skills op het gebied van ICT en recht op binnen de civiele contracts- en adviespraktijk.
