Met nog een paar dagen op de teller loopt 2021 op zijn einde. Een jaar waarin er op het gebied van medische technologie en de verdere digitalisering van de zorg veel gebeurd is. Denk hierbij vooral aan de inwerkingtreding van de Verordening medische hulpmiddelen (MDR). Veel ICT-dienstverleners en zorginstellingen zijn actief bezig met het implementeren van de nieuwe regels in hun organisatie. Daar zullen we ook komend jaar nog veel aandacht aan besteden, maar wat staat ons in 2022 nog meer te wachten?
In deze blog geven we een update van de belangrijkste veranderingen in de wet- en regelgeving rondom zorg & ICT. Wellicht hebben deze veranderingen gevolgen voor uw onderneming. We hebben de belangrijkste veranderingen op een rijtje gezet in deze blog.
Vanaf 1 januari 2022 gaat er een nieuw bekostigingsmodel gelden voor de geestelijke gezondheidszorg en forensische zorg. Het bekostigingsmodel, genaamd het zorgprestatiemodel zal het huidige systeem vervangen. Het huidige systeem werkt met zogenoemde diagnose- behandelcombinaties. Bij het zorgprestatiemodel bepaalt ‘de prestatie’ (bijvoorbeeld een consult) de vergoeding.
Organisatorisch gezien zal het implementeren van dit nieuwe model veel voeten in aarde hebben voor de zorgaanbieders. Om het zorgprestatiemodel goed te laten werken worden er via de koppeling van VECOZO gegevens uitgewisseld tussen (de systemen van de) zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Anderzijds moeten de zorgmedewerkers op een andere manier gaan declareren.
Inmiddels is het Wetsvoorstel Elektronische Gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) al geruime tijd aanhangig in de Tweede Kamer. Deze wet vormt de basis om bij Algemene Maatregel van Bestuur gegevensuitwisselingen aan te wijzen die ten minste elektronisch moeten plaatsvinden. De wet verplicht niet dat er gegevens uitgewisseld moeten worden, maar bevat de verplichting dat áls er uitgewisseld wordt, dit dan op elektronische wijze gebeurt. Afgelopen maand leidde de 350 vragen tot een aanscherping van het voorstel op bovengenoemd punt.
De verwachting is dat in januari 2022 de plenaire behandeling van de wet zal plaatsvinden en dat de eerste gegevensuitwisseling volgens een voorgeschreven standaard begin 2023 plaats zal vinden. Op de voorwaarde dat de wet wordt aangenomen uiteraard!
Ook in het sociaal domein zullen een aantal veranderingen plaatsvinden in 2022. Met de decentralisatie van de taken in het sociaal domein (Wmo 2015, Jeugdwet en de Participatiewet) in 2015 kregen gemeenten er een aantal verantwoordelijkheden bij. Eén van de belangrijkste doelen van de decentralisatie is om burgers passende ondersteuning te kunnen bieden bij het vergroten van zelfredzaamheid en participatie. In de praktijk bleek het bieden van ondersteuning bij meervoudige problematiek een aantal problemen met zich mee te brengen. Eén van die problemen is de gegevensuitwisseling tussen betrokken partijen bij de aanpak van de meervoudige problematiek. De losse wetten hebben namelijk allemaal eigen regels over taken van de gemeente en daarbij behorende gegevensverwerking. Om gegevensuitwisseling bij de aanpak van meervoudige problematiek mogelijk te maken, is een wettelijke grondslag nodig. En die ontbrak vooralsnog. Het Wetsvoorstel Aanpak meervoudige problematiek sociaal domein (Wams) gaat hier hopelijk in 2022 verandering in brengen door het creëren van een wettelijke grondslag.
Een ander heikel punt bij de decentralisatie van de zorg is de inkoop van zorg. Het Wetsvoorstel maatschappelijk verantwoord inkopen Jeugdwet en Wmo 2015 moet de procedure voor het inkopen van zorg door gemeentes makkelijker maken. De wet vereenvoudigd de aanbestedingsprocedure door het zogenoemde EMVI-criterium te schrappen. EMVI staat voor Economisch Meest Voordelige Inschrijving en betekent dat gemeenten in een aanbestedingsprocedure moeten kiezen voor de aanbieder met de economisch meest voordelige inschrijving. In de praktijk betekent dit dat gemeentes verschillende offertes moeten opvragen en beoordelen. Zonder EMVI kan door het stellen van selectiecriteria eenvoudiger een aanbieder worden geselecteerd.
Of en zo ja, wanneer de bovenstaande wetten in werking zullen treden is nog niet bekend.
Om de digitalisering van de overheid te bevorderen is er de Wet digitale overheid (Wdo). De Wdo regelt dat er veilig ingelogd kan worden bij (semi)-overheden. Zorg valt onder de semi-overheid. Dat betekent dat zorgaanbieders een veilige en betrouwbare manier van inloggen aan hun patiënten moeten aanbieden wanneer zij hen digitaal toegang verlenen tot hun medische gegevens. Het inlogmiddel wat hiervoor gebruikt zal worden, wordt eID genoemd. Met de ToegangVerleningService (TVS) kan het portaal gekoppeld worden aan het gekozen eID van de burger.
Het eerste gedeelte van de wet zal waarschijnlijk 1 juli 2022 inwerkingtreden.
Mijn persoonlijke favoriet op de agenda van 2022 is de Wet AI. De Europese Commissie publiceerde dit voorstel om de risico’s die kleven aan het gebruik van artificiële intelligentie (AI) beter beheersbaar te maken. De Wet AI moet een juridisch kader gaan bieden voor alle soorten AI-toepassingen in Europa. Dus ook voor AI in de zorg, zoals een algoritme die testuitslagen beoordeelt of AI in de vorm van een chatbot om triage te verbeteren. Deze hulpmiddelen met een algoritme worden al snel aangemerkt als een medisch hulpmiddel. Daarmee valt het hulpmiddel automatisch ook onder de MDR. Wij zien duidelijke overeenkomsten tussen de nu voorgestelde Wet AI en de MDR. Dat de Wet AI in 2022 in werking zal treden is erg onwaarschijnlijk. De wetgeving moet namelijk nog door de hele Europese wetgevingsmolen worden geloodst.
Een glazen bol hebben we niet, maar we kunnen met voldoende zekerheid voorspellen dat er komend jaar weer veel veranderingen zullen worden doorgevoerd om de zorg verder te digitaliseren. Een ontwikkeling waarbij we bij ICTRecht alleen maar achterstaan. Houd onze blogs in de gaten om up-to-date te blijven over het laatste nieuws en de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van zorg & ICT!
Meld je nu aan voor één van de nieuwsbrieven van ICTRecht en blijf op de hoogte van onderwerpen zoals AI, contracteren, informatiebeveiliging, e-commerce, privacy, zorg & ICT en overheid.