Vorige week maakte de Europese Commissie bekend dat er wederom een flinke boete voor Apple dreigt, dit keer vanwege haar betaaldienst en de koppeling met NFC-technologie. Het is niet de eerste keer dat Apple kritiek te verduren krijgt over de eigen appstore en de betaaldienst Apple Pay. We kennen inmiddels de dwangsom die Apple van de ACM kreeg voor het benadelen van datingapps, doordat zij gedwongen werden om Apple Pay te gebruiken. En ook andere marktpartijen zoals Spotify en Epic Games hebben geklaagd over machtsmisbruik door Apple. Deze klachten gaan onder andere over de 30% commissie die Apple ontvangt over betalingen met Apple Pay, terwijl andere betaaldiensten worden uitgesloten. Hierdoor trekt Apple haar eigen betaaldienst voor, aldus verschillende klagers. En nu doet de Europese Commissie dus een poging om het benadelen van concurrentie door Apple aan te pakken. In het statement van vorige week zegt Vestager, de Eurocommissaris voor Mededinging, dat er aanwijzingen zijn dat Apple de toegang voor derden tot belangrijke technologie op telefoons beperkt. Vestager heeft het hier over Near Field Communication (NFC) technologie. Hoe dit precies zit en hoe dit zich verhoudt tot de nog te verwachten Digital Markets Act ga ik in deze blog uitleggen.
Wat is NFC en hoe wordt het gebruikt?
Met NFC kunnen twee apparaten op enkele centimeters afstand met elkaar communiceren, waarbij het ene apparaat vaak alleen de zender is en het andere apparaat alleen de ontvanger, de zogenaamde NFC-tag. De zender, bijvoorbeeld een pinapparaat, zendt continue een signaal uit. De ontvanger, zoals een telefoon, wordt vervolgens direct opgemerkt op het moment dat het zich binnen enkele centimeters afstand van de zender bevindt. Hoewel NFC tegenwoordig alom bekend is, is het geen relatief nieuwe technologie; al in 2003 is NFC goedgekeurd als ISO standaard. NFC kan op verschillende manieren worden toegepast, maar sinds kort wordt het onder andere op grote schaal gebruikt voor contactloze betalingen met mobiele telefoons. Ook in de smartphones van Apple bevinden zich NFC-chips, maar het gebruik ervan is beperkt tot haar eigen betaaldienst Apple Pay.
Oneerlijke mededinging?
En precies dat is volgens de Europese Commissie het probleem. Doordat alleen haar eigen betaaldienst gebruik mag maken van de NFC-chip in iPhones maakt Apple misbruik van haar positie. Dit wordt volgens de Commissie nog eens versterkt door de dominante marktpositie van Apple. Concurrenten, zoals banken met een eigen betaalapp, kunnen op dit moment namelijk niet om Apple Pay heen. Volgens Apple kan ze niet anders vanwege de veiligheid, maar dit argument is volgens de Commissie achterhaald. Op een Android telefoon kunnen banken bijvoorbeeld al geruime tijd hun eigen betaalapp aanbieden én daarbij gebruik maken van NFC-technologie. Dit alles zonder al te grote beveiligingsrisico’s. Bovendien wordt NFC aangemerkt als standaardtechnologie waar in principe iedereen vrij gebruik van zou moeten kunnen maken. Genoeg reden dus voor de Europese Commissie om een onderzoek te starten naar de toegangsbeperkingen die Apple hanteert. Opvallend genoeg heeft de ACM vorig jaar hetzelfde geprobeerd, maar zonder succes. De ACM baseerde zich hierbij op de Europese Interchange Fee Regulation, maar kon met deze wetgeving het probleem niet oplossen. Nu gaat de Europese Commissie het nogmaals proberen, deze keer op grond van Europees mededingingsrecht. De uitkomst van het onderzoek zal naar verwachting nog minimaal een jaar op zich laten wachten.
De Digital Markets Act
De Commissie loopt hiermee min of meer vooruit op de Digital Markets Act (DMA), die dit soort geschillen met grote techbedrijven juist moet zien te voorkomen door hen preventief een aantal verplichtingen op te leggen. In plaats van toezicht en sanctionering achteraf, worden dit soort bedrijven verplicht om de concurrentie eerlijke toegang tot hun platformen en producten te verschaffen. Uiteindelijk gaat de consument hiervan profiteren. Niet alleen doordat communicatie via verschillende sociale media en platformen interoperabel wordt, maar ook doordat NFC-technologie in Apple smartphones toegankelijk moet worden gemaakt voor derden. Hierdoor kunnen banken en andere betaaldiensten hun klanten met een iPhone contactloos laten betalen zonder de tussenkomst van Apple Pay. De komst van de DMA zal overigens weinig gevolgen hebben voor deze speciefieke zaak, omdat zoals gezegd de Commissie haar onderzoek uitvoert op basis van artikel 102 van het Werkingsverdrag, misbruik van machtspositie. Dat doet verder niets af aan het feit dat de DMA er (zeer waarschijnlijk) gaat komen, op zijn vroegst in 2023. De Europese Unie heeft namelijk dringend behoefte aan extra slagkracht om de interne markt eerlijk en toegankelijk te houden voor zoveel mogelijk partijen.
Meer lezen over dit onderwerp? Lees verder:
