Idee beschermen

Auteursrecht stelt wel als eis dat het concept voldoende is uitgewerkt. Er moeten concrete elementen aan te wijzen zijn die anderen zo kunnen toepassen. Wie hetzelfde concept of idee gebruikt, maar hierop zijn eigen invulling geeft, pleegt geen inbreuk op het auteursrecht. Zolang er geen concrete elementen van de uitwerking worden overgenomen, wordt alleen het abstracte idee of concept gebruikt, en dat mag.

Octrooi voor uitvindingen

In de kenniseconomie is bescherming van kennis essentieel. Juist door unieke kennis en know-how kan een kennisondernemer of -bedrijf zich onderscheiden van de concurrent. Octrooien (patenten) zijn daarbij een belangrijk instrument. Door uitvindingen vast te leggen middels een octrooi, kunnen deze in licentie worden gegeven of juist exclusief worden gehouden. Ook bij het verkrijgen van durfkapitaal (venture capital) is het bezit van één of meer octrooien vaak waardevol.

Bij uitvindingen denken mensen vaak aan ‘harde’ techniek zoals gloeilampen, scheerapparaten of medicijnen. Maar ook bij ‘zachte’ techniek zoals software en ICT-oplossingen is octrooi mogelijk. Zo kunnen datacompressietechnieken, video-on-demand systemen en algoritmes voor beeldherkenning geoctrooieerd worden.

Wel geldt daarbij de eis dat sprake moet zijn van een technische uitvinding. Een nieuw financieel product of een mooiere gebruikersinterface is niet te octrooieren. Voor een octrooi geldt verder dat de uitvinding nog niet openbaar bekend mag zijn en bovendien geen triviale variatie mag zijn op iets dat al bestaat. Daarnaast moet een octrooi worden aangevraagd. Dit is vaak een kostbare en tijdrovende procedure.

In dit contract wordt dan vastgelegd dat de ontvangende partij belooft geheim te houden wat de bedenkende partij hem vertelt, op straffe van een boete als hij de geheimhouding schendt. Is de geheimhouding echter eenmaal geschonden, dan is het concept vanaf dat moment voor iedereen vrij beschikbaar. Uw enige remedie is dan nog de schender aan te spreken voor de schade, maar dat is vaak maar een schrale troost.

In dit contract wordt dan vastgelegd dat de ontvangende partij belooft geheim te houden wat de verstrekkende partij vertelt of anderzins deelt, eventueel op straffe van een boete als de geheimhouding wordt geschonden.

Er is echter ook een andere methode om juridische bescherming te krijgen voor geheime informatie binnen uw bedrijf. U kunt  namelijk in aanmerking komen voor bescherming onder de Wet Bescherming Bedrijfsgeheimen (WBB). Om van deze bescherming te genieten moet er sprake zijn van een bedrijfsgeheim dat aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Het moet gaan om een geheim dat niet algemeen bekend of algemeen toegankelijk is voor mensen die zich met dergelijke informatie bezighouden.
• Het geheim moet handelswaarde bezitten door het feit dat het geheim is.
• Je moet redelijke maatregelen nemen om de informatie geheim te houden. Denk hierbij aan geheimhoudingsovereenkomsten en goede informatiebeveiliging.

Indien aan deze voorwaarden is voldaan dan beschikt u over een aantal (aanvullende) middelen om uw bedrijfsgeheimen mee te beschermen. Zo kunt u bijvoorbeeld bij de (voorzieningen)rechter vorderen dat het bedrijfsgeheim niet (meer) gebruikt of geopenbaard wordt, of laten verbieden dat een product op de markt gebracht wordt dat van dit bedrijfsgeheim gebruik maakt.

Registreren van een concept

Het deponeren of registreren van een concept bij bijvoorbeeld de Belastingdienst of een notaris is niet waterdicht. Met zo’n depot verkrijgt u namelijk alleen het bewijs dat het concept op die datum bestond. Het bewijst echter niet dat u de maker bent (u kunt immers andermans concept deponeren) en het maakt de bescherming van een concept ook niet ineens sterker. Een concept is namelijk pas beschermd als het voldoende is uitgewerkt, ongeacht of het is gedeponeerd.

Wilt u een concept registreren, dan zijn de Belastingdienst of het i-Depot goede keuzes. De Belastingdienst kan papieren documenten voorzien van een datumstempel. Dit is gratis maar u moet er wel voor naar een belastingkantoor bij u in de buurt. Het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE), dat merk- en modelregistraties bijhoudt, biedt ook een dienst om documenten van een datum te voorzien. Dit heet een i-Depot. Dit kan zowel online als per post gebeuren. Het BBIE houdt een kopie van het document onder zich en retourneert het origineel voorzien van een datumstempel.

Het lijkt een goedkoop alternatief: stop uw document in een envelop en stuur die naar uzelf. De datumstempel van de post geeft u dan een datering van uw idee. Niets is echter minder waar. Die stempel zegt immers niets over de inhoud van de envelop. Hoe weten wat er destijds in zat? Gebruik dus liever één van de bovenstaande diensten.