Advies over jouw domeinnaam nodig?

Lastig wordt het als een wanbetaler nog even snel zijn domeinnamen probeert te verhuizen naar een andere hoster. SIDN verbiedt het haar registrars om een verhuizing tegen te houden, ongeacht de reden. De domeinnaamhouder is in zijn overeenkomst met SIDN immers nog altijd gerechtigd over de domeinnaam te beschikken. En dus mag hij ook verhuizen. Uiteraard heb je als registrar in dat geval wel een vordering op jouw wanbetalende klant.

Ben je houder van een domeinnaam en wil je deze, om wat voor reden dan ook, verhuizen naar een andere registrar, of zelfs een andere houder dan heb je een token (eigen identificatienummer) nodig. Jouw oude registrar heeft deze token en is verplicht deze, binnen 5 dagen na uw verzoek, aan je te verstrekken.

Hierbij kunnen zich problemen voordoen. De oude registrar kan bijvoorbeeld weigeren een token af te staan, of de oude registrar kan niet meer bereikbaar zijn. In dat geval kun je als houder van de domeinnaam contact opnemen met een nieuwe registrar. Deze kan de token opvragen bij de oude registrar. Lukt dat ook niet, dan kan SIDN ingeschakeld worden om de token beschikbaar te maken.

Verhuizen naar andere developer

Het is mogelijk dat een webdeveloper voor jou, naast het maken van een website, tevens de domeinnaam registreert. Maak daarbij heldere afspraken. Staat de domeinnaam op jouw naam, of op naam van de developer? Als de domeinnaam op naam van de developer staat, betaal je dan een maandelijks bedrag? En wat als je een keer vergeet te betalen? Voor jou als developer is het verstandig dit op te nemen in algemene voorwaarden, voor jou als klant van de developer is het verstandig hiernaar te informeren.

Als de domeinnaam op naam van de developer geregistreerd staat, is de developer rechthebbende. Jij, als klant, kunt dan niet eisen dat de domeinnaam op jouw naam gezet wordt. Erg vervelend op het moment dat je een geschil krijgt met uw developer.

Gaat een developer een domeinnaam voor je registreren? Zorg dan dat de domeinnaam op jouw naam geregistreerd wordt, of dat je het recht krijgt om de domeinnaam te verhuizen nadat de overeenkomst met de developer beëindigd is.

Een merkhouder of handelsnaamhouder kan bij de rechter een zaak wegens merkinbreuk starten, en daarbij eisen dat hij houder wordt van de domeinnaam. Als de rechter hem gelijk geeft, kan hij met het vonnis in de hand bij de domeinnaamregistrar eisen dat de domeinnaam over gaat naar hem. De huidige houder kan zich daar niet meer tegen verzetten: het vonnis is een gedwongen toestemming voor overdracht.

Zonder merk of handelsnaam is het lastig om bij de rechter een domeinnaam op te eisen. Toch blijken rechters soms gevoelig voor de argumenten van een klagende partij. Zo kon de gemeente Oldambt de domeinnaam gemeenteoldambt.nl opeisen omdat die domeinnaam “naar haar aard toebehoort aan de gemeente en zodoende in die zin meer rechten kan doen gelden op die naam”.

In twijfelgevallen kan de rechter ook bevelen dat men de site niet op deze manier in de lucht mag (blijven) houden, maar dat overdracht van de domeinnaam niet nodig is. Als de merkinbreuk opgeheven kan worden door de site aan te passen, dan is opeisen van de domeinnaam geen gepaste eis meer.

Veel sneller en praktischer is de arbitrage- of geschillenregeling die de meeste domeinnaamregistries erop nahouden. Arbitrage is een alternatief voor een rechtszaak, waarbij een onafhankelijke derde een beslissing neemt die bindend is voor beide partijen. Deze moeten vooraf verklaren hiermee akkoord te zijn. Zij kunnen achteraf niet meer in beroep tegen de beslissing van de arbiter.

Opeisen via arbitrage

Arbitrage, of geschillenbeslechting is een praktische manier om een domeinnaam op te eisen. Het heeft veel weg van een ‘normale’ rechtszaak. Een onafhankelijk persoon buigt zich over het conflict en doet vervolgens een uitspraak die voor alle partijen bindend is. Deze arbitrage wordt door de meeste registries aangeboden. SIDN voor de .nl domeinnamen en de WIPO voor de .com domeinnamen.

Bij arbitrage krijgen zowel de eisende partij als de verweerder de mogelijkheid om hun standpunt in te dienen. Als het gaat om een .nl domeinnaam zal er een mediator aangewezen worden die gaat proberen het conflict op te lossen zonder dat er een onafhankelijke geschillenbeslechter aangesteld wordt. Deze mediation is vrijwillig en wordt aangeboden door SIDN.

Mocht mediation om welke reden dan ook niet lukken, dan zal er een geschillenbeslechter aangewezen worden. Deze persoon kijkt aan de hand van de argumenten van beide partijen, en de regels vastgelegd in de Geschillenregeling voor .nl-domeinnamen, welke partij recht heeft op de domeinnaam. Vervolgens zal er een bindende uitspraak gedaan worden.

Uiteraard is het naast deze uitspraak altijd mogelijk om naar de civiele rechter te stappen.

Opeisen via sommatiebrief

Als een informeel bericht niet het gewenste effect heeft, kan een domeinnaam opgeëist worden in een sommatiebrief. Overdracht van een domeinnaam vorderen kost tijd, geld en moeite. De manieren waarop overdracht gevorderd kan worden lopen uiteen. Zowel qua kosten als qua resultaat. Via een simpel telefoontje of het sturen van een e-mail en overdracht van de domeinnaam vragen is de gemakkelijkste manier.

Als een informeel bericht niet het gewenste effect heeft kan een domeinnaam opgeëist worden in een sommatiebrief. Merkhouders bewandelen deze weg vaak om streng op te treden tegen misbruik van hun merk. De sommatiebrief kan echter ook ingezet worden om te dreigen met procedures en hoge kosten, zonder dat daar een grond voor is. De zogenaamde blafbrief.

Het voordeel van een sommatiebrief is dat het opstellen en sturen van een dergelijke brief relatief weinig kosten met zich meebrengt. Het nadeel is echter dat er met een sommatiebrief niets afgedwongen kan worden. Heeft de sommatiebrief niet het gewenste effect, dan dient een andere weg bewandeld te worden.

Indien u geen recht op of belang bij een domeinnaam heeft, heeft het in beginsel ook geen zin om de domeinnaam te verdedigen. Een rechtszaak of arbitrageprocedure zal verloren worden en u raakt de domeinnaam kwijt.

Het kan echter goed zijn dat u wel degelijk een recht of legitiem belang heeft om de domeinnaam te behouden, bijvoorbeeld omdat u merkproducten verkoopt, of omdat u de domeinnaam als handelsnaam gebruikt en dat al langer doet dan de eisende partij.

Partijen die menen recht te hebben op een domeinnaam zullen proberen deze op te eisen. Een veel voorkomende eerste stap daarin is een sommatiebrief. Als houder van een domeinnaam is het goed mogelijk dat u een dergelijke brief zult ontvangen. Dat kunnen brieven van grote advocatenkantoren zijn waarin gedreigd wordt met rechtszaken en boetes. Dat het ook vriendelijker maar toch effectief kan, bewees een bekend drankmerk. De inbreukmaker werd bedankt voor zijn interesse in het merk, maar werd ook vriendelijk verzocht om de inbreukmakende handelingen te stoppen omdat hij als fan het merk toch nooit schade toe zou willen brengen?

Als u meent een recht te hebben op de domeinnaam, sta deze dan nooit zomaar af omdat dit in een boze brief geëist wordt. Laat u door een jurist goed informeren naar de mogelijkheden. Een reactie op een sommatiebrief sturen kan het gewenste effect hebben. Als de eisende partij inziet dat het voeren van verdere procedures geen zin heeft omdat u een legitiem belang bij de domeinnaam heeft, kan de zaak daarmee afgedaan zijn.

De registrar moet op de hoogte gesteld worden van de naamswijziging. De registrar is namelijk de partij die aan SIDN of een vergelijkbare instantie door moet geven dat de domeinnaam van houder gewijzigd is. Zolang dit niet gedaan is, is de overdracht nog geen feit.

Daarnaast kan betaling voor problemen zorgen als daar geen duidelijke afspraken over gemaakt worden. Wordt de betaling eerst voldaan, of wordt de domeinnaam eerst op naam van de kopende partij gezet? Bij beide opties bestaat het risico dat de ene partij aan zijn verplichtingen voldaan heeft, maar dat de andere partij dat niet doet.

Ook hier kunnen gevolgen aan verbonden worden. Wat spreken partijen met elkaar af als de betaling uitblijft? Er kan bijvoorbeeld gekozen worden om dan wettelijke rente naast de verkoopprijs te rekenen. Een andere optie is om de verkoper in dit geval de mogelijkheid te geven om de koopovereenkomst te ontbinden.

Bij het sluiten van een koopovereenkomst kunnen partijen tevens gevolgen verbinden aan het uitblijven van levering. Dat wil zeggen, het uitblijven van het op naam stellen van de domeinnaam. De koper kan de mogelijkheid geboden worden om de koop ongedaan te maken. Dit is echter geen bevredigende uitkomst, u wilt de domeinnaam immers hebben. In de koopovereenkomst kan daarom opgenomen worden dat de kopende partij in dat geval een volmacht krijgt om de domeinnaam te verhuizen.

Om deze zaken goed te regelen is het verstandig de overdracht te regelen door middel van een overeenkomst. Deze overeenkomst kan vervelende problemen voorkomen door ze simpelweg op papier te zetten.

Als je in geldproblemen zit, kun je zaken verpanden. Dat wil zeggen dat een derde je een bepaalde hoeveelheid geld leent en in ruil daarvoor het recht krijgt zich die zaken toe te eigenen en te verkopen wanneer dat geld niet terugbetaald wordt. Dit recht is belangrijk bij bijvoorbeeld een faillissement. De derde (de pandhouder) krijgt dan namelijk voorrang op andere schuldeisers: hij mag de verpande zaak opeisen en de curator moet daaraan meewerken. Als het pand wordt gevestigd op een onroerende zaak zoals een huis, dan heet dit trouwens een hypotheek.

Verpanding van domeinnamen is mogelijk. Je moet daarvoor met de pandhouder een akte van verpanding opstellen en laten registreren bij de Belastingdienst. Daarna moet de SIDN ingelicht worden. Deze registreert de verpanding dan in haar systeem. Vanaf dat moment is het niet meer mogelijk om zomaar de domeinnaam over te dragen of op te zeggen: de pandhouder moet daarvoor toestemming geven. Verhuizen van registrar is wel gewoon mogelijk, zolang de houder maar dezelfde blijft.

Intrekking van een pandrecht op een domeinnaam is ook mogelijk. Daarvoor moeten u en de pandhouder wederom SIDN inlichten. Deze heft dan de registratie in haar systeem op, zodat overdragen of opzeggen weer gewoon mogelijk wordt.

Een verpanding moet bij de Belastingdienst geregistreerd zijn, anders is deze niet rechtsgeldig. En zolang de verpanding niet ook bij SIDN is gemeld, zal overdracht of opzegging van de domeinnaam gewoon mogelijk blijven.

Wie meent geld te krijgen van een ander, kan daarvoor naar de rechter. Soms zal die ander dan proberen eronder uit te komen door snel zijn geld of spullen te verstoppen of weg te geven. Om dat tegen te gaan, kent het recht het concept van beslaglegging. Dat wil zeggen dat de rechter op verzoek van een advocaat bepaalt dat er vrees voor verduistering is van die spullen en dat die daarom niet mogen worden afgegeven of verkocht aan een ander. Vervolgens kan de eiser rustig een procedure starten om te bewijzen dat hij recht heeft op geld of spullen. Vanwege het beslag weet hij dan zeker dat hij ze zal krijgen als hij wint.

Deurwaarder

Beslag op een domeinnaam is mogelijk, hoewel daar in het verleden de nodige discussie over was onder juristen omdat een domeinnaam geen ‘zaak’ is in de ogen van de wet. Maar in de praktijk blijkt dit tegenwoordig geen probleem meer. Als de rechter het beslag gerechtvaardigd vindt, dan kan de eisende partij een deurwaarder naar SIDN sturen. Die bevriest dan de domeinnaam, zodat verkoop, overdracht of opheffing niet meer mogelijk is totdat het beslag wordt opgeheven of totdat het vervalt omdat er niet op tijd een rechtszaak is gestart. Verhuizen van de domeinnaam naar een andere registrar mag nog wel.

Overdracht in gang zetten

Naast deze vorm van beslag, conservatoir of bewarend beslag geheten, is er ook het executoriaal beslag. Wanneer iemand niet vrijwillig gehoor geeft aan een vonnis, kan middels deze vorm van beslag de afgifte of overdracht worden afgedwongen van hetgeen waar beslag op gelegd is. Zo zou een onwillige domeinnaamhouder kunnen worden verplicht zijn domeinnaam af te staan. Handiger in de praktijk is om de rechter in het vonnis te laten bepalen dat het vonnis “in de plaats treedt” van de vereiste toestemming. Een registrar is verplicht om de overdracht in gang te zetten als men een dergelijk vonnis overlegt.

Het merkenrecht verleent de houder van een merk een exclusief recht op dat woord. Daar zitten wel bepaalde voorwaarden aan. Meerdere bedrijven kunnen bijvoorbeeld over een merkrecht voor dezelfde naam beschikken. Zo zijn er in Nederland drie bedrijven die het woord Ajax gebruiken: de voetbalclub, het brandpreventiebedrijf en Colgate-Palmolive voor een schoonmaakmiddel. Dit kan, omdat de betreffende producten niets met elkaar te maken hebben.

Net zo goed kunnen drie bedrijven dezelfde handelsnaam voeren. Zelfs als ze in dezelfde branche actief zijn. De enige eis is dat geen twee bedrijven in dezelfde geografische regio dezelfde handelsnaam voeren. Zo kunnen drie bakkers in Amsterdam, Utrecht en Eindhoven zich allemaal ongestraft “Bakker Jansen” noemen. Maar wie een bakkerij opent naast een bestaande bakkerij Jansen, zal een andere naam moeten kiezen. En is een bakkersketen landelijk bekend (bijvoorbeeld “Bakkerij Bart”) dan mag geen enkele Bart nog een bakkersbedrijf beginnen onder zijn eigen voornaam.

Wie het eerst komt

Domeinnamen zijn uniek. Slechts één van de bovengenoemde drie bedrijven kan de domeinnaam ajax.nl of bakkerjansen.nl voeren. Daarbij geldt de regel: wie het eerst komt, die het eerst maalt. Bij ajax.nl was de voetbalclub eerst, en dus hebben de andere twee een alternatieve naam moeten registreren. Zij lopen daardoor mogelijk klanten mis, maar daar is niets aan te doen.

Het wordt wel mogelijk om op te treden tegen een domeinnaam als er kans is op verwarring door de manier waarop de domeinnaam wordt gebruikt. Zou de voetbalclub op haar site brandblussers verkopen, dan kan het brandpreventiebedrijf daar juridisch tegen optreden. Datzelfde geldt ook als de voetbalclub de brandblussers in een winkel zou verkopen. Wat dat betreft is er niets speciaals aan domeinnamen. Inbreuk is inbreuk, of dat nu via internet gebeurt of niet.

Van verwarring kan ook sprake zijn als de domeinnaam niet identiek is aan het merk. Zo won in 2004 hostingprovider XS4ALL een rechtszaak over de domeinnaam XS4U.nl van een concurrent. Dat achtervoegsel ‘U’ was onvoldoende om verwarring te voorkomen, aldus de rechter.

Andermans merk gebruiken

Andermans merknamen gebruiken om uw eigen producten of diensten te promoten is merkinbreuk. Dit kan verwarring stichten en de koper misleiden. Dat levert inbreuk op het merk op. Telecombedrijf Yiggers liep bijvoorbeeld tegen het merkrecht van concurrent Pretium aan toen ze Adwords (gesponsorde koppelingen) kocht bij Google voor het woord “Pretium”. Die koppelingen hadden de tekst “Alle telecom-addertjes. Bekijk ze goed vóór je een vaste telefonieaanbieder kiest!”. Daarmee promootte Yiggers haar product ten koste van de reputatie van Pretium, en dat mag niet.

Veel bedrijven denken dat de regels sinds kort losser zijn, omdat het Europese Hof heeft geoordeeld dat Google niet aansprakelijk is voor advertenties op andermans merk. Maar die regels zijn alleen losser voor Google: het bedrijf hoeft advertenties niet te screenen en is niet aansprakelijk als een advertentie inbreuk maakt, zolang ze die maar weghaalt na klachten (inderdaad, notice and takedown). Een adverteerder kan echter nog steeds worden aangepakt wegens merkinbreuk.

Vergelijkende reclame of doorverkopen

Wel toegestaan is het tonen van eigen advertenties op de merknaam van een concurrent wanneer u daarmee vergelijkende reclame maakt. Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen dat je goedkoper bent dan die concurrent of een hogere uptime. Dat moet natuurlijk wel kloppen in een objectieve vergelijking. Zorg er ook voor dat indien je merknamen gebruikt, je ze ook echt als merknaam presenteert. Gebruik de juiste spelling en bouw de tekst zo op dat duidelijk is dat het om een merknaam gaat. Dus geen “gebruikte poweredges”, maar “gebruikte Dell PowerEdge servers”. En koppel de advertentie aan een landing page voor de merkproducten, met zo min mogelijk aandacht voor concurrerende producten. Mensen met een merknaam naar een site lokken waar iets anders verkocht wordt, is vrijwel altijd in strijd met het merkenrecht.

Ook mag je advertenties tonen op merknamen als je merkproducten doorverkoopt, bijvoorbeeld Dell-serverapparatuur, of als je reseller bent van een grotere partij. In dat laatste geval kan het wel zijn dat deze partij in zijn algemene voorwaarden strengere regels heeft over het gebruik van zijn merknaam. Die gaan dan boven de algemene regel uit de wet. Zo zijn er diverse leveranciers die je simpelweg verbieden (op straffe van opzegging van het leveringscontract) om domeinnamen met hun merknamen te registreren. Dat mag.

Houd dergelijke reclames zakelijk en vermijd alles wat kan suggereren dat je officiële dealer bent of zelfs maar geaffilieerd met de merkhouder (tenzij u dat bent natuurlijk). De site Trendy-beads.com ging onderuit toen zij zich voordeed als dealer van Trollbeads kralen voor armbandjes. Men gebruikte kreten als “De originele sinds 1976 Trollbeads”, beschreef uitgebreid de geschiedenis van die armbandjes en toonde foto’s van de ontwerpers. Dat wekte de indruk dat men een bijzondere relatie met Trollbeads had. En daarom werd dit gebruik van het merk Trollbeads verboden.