In september kondigde YouTube aan dat kanaalbeheerders op YouTube vanaf januari 2020 voor elk van hun video’s dienen te bepalen of deze gericht is op kinderen. Maak je de verkeerde beslissing, dan kan je kanaal verwijderd worden door YouTube of kan je door de Amerikaanse Federal Trade Commission (FTC) een boete opgelegd krijgen van 42.530,- dollar per video. Wat is hier aan de hand?
De COPPA: FTC en YouTube
Het begon met een schikking die YouTube in september trof met de FTC. YouTube werd door de FTC onderzocht voor vermoedelijke schending van de Children’s Online Privacy Protection Act (“COPPA”).
YouTube kwam in het vizier van de FTC omdat het bedrijf adverteerders probeerde aan te trekken met de informatie dat veel kinderen onder de 13 jaar van YouTube gebruik maakten. De meeste kindervideo’s bevatten gepersonaliseerde advertenties: iets wat op grond van de COPPA verboden is vanwege de privacy-inbreuk die het oplevert. Gepersonaliseerde advertenties worden gericht op individuen op basis van een persoonlijk profiel dat over hen is opgesteld, via gebruik van bijvoorbeeld cookies. Om af te kunnen zien van een rechtszaak heeft YouTube met de FTC geschikt voor een bedrag van $170 miljoen dollar.
YouTube heeft de FTC beloofd om naleving van de COPPA te verzekeren door het grootste deel van de verantwoordelijkheid bij YouTubers zelf neer te leggen. YouTube heeft haar beleid aangepast en verplicht YouTubers nu om hun video’s te markeren als “voor kinderen” als de video’s een publiek aanspreken dat jonger is dan 13 jaar. Er worden dan onder andere geen gepersonaliseerde advertenties meer getoond. Het bedrijf heeft aangekondigd met machine learning video’s op te sporen die de verkeerde markering hebben.
Wanneer is een video op kinderen gericht?
De FTCheeft een aantal factoren gespecificeerd waarmee YouTubers zouden moeten kunnen beslissen of een video gericht is op kinderen, waaronder het gebruik van geanimeerde personages en de aanwezigheid van kinderberoemdheden. Wanneer een of meerdere van deze factoren op je video van toepassing zijn, betekent dat niet gelijk dat deze gericht is op een publiek onder de 13 jaar. Ook hoeven niet alle factoren op de video van toepassing te zijn om te zorgen dat de FTC besluit dat deze gericht is op kinderen.
De vage handvatten en uitleg van de COPPA door de FTC maken de afweging die gemaakt moet worden onduidelijk. YouTube heeft voorbeelden en illustraties toegevoegd aan het lijstje. Dat is handig om beter te kunnen bepalen hoe YouTube zelf over content zal beslissen, maar zegt uiteindelijk niets over het standpunt dat de FTC als onafhankelijke toezichthouder zal innemen.
De gevolgen – kanalen met content voor onder de 13 jaar
Mocht je tot de conclusie komen dat jouw content waarschijnlijk op kinderen is gericht en deze als zodanig markeren, dan verlies je omzet. Het uitschakelen door YouTube van onder andere gepersonaliseerde advertenties, reactiemogelijkheden, doneer-knoppen en andere functies op video’s gericht op kinderen zal ervoor kunnen zorgen dat je kanaal minder opbrengt dan voorheen. De populaire LEGO YouTuber JANGBRiCKS kondigde bijvoorbeeld aan dat hij misschien helemaal moet stoppen met zijn kanaal omdat de voor zijn kanaal benodigde tijds- en geldinvesteringen simpelweg niet meer opwegen tegen de winst.
De gevolgen – maatregelen bij verkeerde markering
Komt YouTube tot de conclusie dat je jouw video’s verkeerd markeert, dan kan je kanaal worden stopgezet. Maar daar blijft het niet bij.
Naast maatregelen vanuit YouTube, kan de Amerikaanse toezichthouder een boete van $42.530,- dollar per overtredingopleggen. De oceaan tussen Europa en de VS verschaft misschien een gevoel van veiligheid, maar ook als Nederlandse YouTuber kun je door de FTC een boete opgelegd krijgen wanneer er vanwege jouw video onrechtmatig persoonsgegevens verwerkt worden van Amerikaanse kinderen omdat je de video onjuist hebt gemarkeerd.
Wat te doen bij twijfel?
Het is nog maar de vraag of, hoe en wanneer de FTC boetes zal uitdelen, gezien er geen precedent is. Alsnog wil je je risico’s natuurlijk het liefst zo veel mogelijk beperken.
Een belangrijke vraag is aan wie de FTC een eventuele boete zou opleggen. Zou je die als YouTuber persoonlijk op jouw naam ontvangen of op je eventuele bedrijf? Als jij minderjarig bent, zijn jouw ouders dan aansprakelijk voor de boete? Een boete aan jouw persoonlijke adres wil je in ieder geval voorkomen. Er zijn verschillende manieren om je bedrijfsstructuur en YouTube account zo op te tuigen dat het, ondanks de grote onzekerheid, zeer onwaarschijnlijk zou zijn dat een eventuele FTC-boete aan jou persoonlijk wordt gericht.
Tot slot
Het vak van een YouTuber is er een met veel juridische haken en ogen. Het is een unieke tak van sport, met een speelveld dat continu in ontwikkeling is. Zoals de COPPA-kwestie illustreert is dat speelveld soms niet met zekerheid te navigeren. Toch kan je als YouTuber stappen zetten om je juridisch en bedrijfstechnisch zo veel mogelijk in te dekken tegen de risico’s.
Het beheren van een YouTube account kan een serieuze business zijn, waarbij je in aanraking komt met meedogenloze concurrentie, strenge handhaving en ingewikkelde aspecten van het intellectueel eigendomsrecht, licentiestructuren, het ondernemingsrecht en andere rechtsgebieden. Ben jij een YouTuber op zoek naar praktisch juridisch advies? Neem dan met ons contact op.
