Door de groei van technologische mogelijkheden en veranderend consumentengedrag loopt de huidige wetgeving steeds vaker achter de feiten aan. Hierdoor worden zaken niet of half geregeld en is er sprake van minder effectief toezicht. Het gevolg is toenemende scheve verhoudingen tussen de fysieke en virtuele wereld.
Dat concludeert de expertgroep Politiek-Juridisch van het onderzoeksprogramma Shopping2020. Het onderzoeksprogramma, waaraan 16 brancheorganisaties deelnemen, ontwikkelt een visie op hoe de consument shopt in 2020.
De expertgroep Politiek-Juridisch noemt in het rapport het voorbeeld van het online aankopen van alcoholische dranken. Volgens de Drank- en Horecawet mag een winkel geen drank aan minderjarigen verkopen. Een webshop heeft echter geen enkel instrument om de leeftijd van zijn klanten te verifiëren. Maar ook op vele andere punten is er volgens de expertgroep een verdere juridische scheefgroei aan het ontstaan tussen off- en online.
Steven Ras, directeur van ICTRecht en voorzitter van de expertgroep Politiek-Juridisch: ‘Het is bijvoorbeeld mogelijk om een bestelling te doen via een online shop, terwijl je fysiek in de winkel aanwezig bent. Toch gelden er verschillende regels voor beide situaties. De online aankoop mag je retourneren, voor de aankoop in de winkel ben je afhankelijk van de winkelier’, aldus Ras.
Verder laat de opkomst van online aankopen met tablets en smartphones volgens de expertgroep zien dat bepaalde wet- en regelgeving nodig de schop op moet. Ras: ‘Bij veel webwinkels zijn mobile devices nu al goed voor een substantieel deel van de omzet. De schermresolutie van deze kleine computers ligt echter vele malen lager dan die van een vaste computer. Hierdoor zal de consument vaker een pagina moeten doorscrollen om de belangrijke informatie te zien. De wetgever zal met dit gegeven rekening moeten houden, aangezien sommige informatieverplichtingen nu eisen dat de informatie duidelijk en snel zichtbaar moet zijn.’
eID-stelsel
De expertgroep doet in haar rapport aanbevelingen op welke manier nieuwe wetgeving meer mogelijkheden kan bieden. Zo zijn op dit moment de meeste regels afhankelijk van de technieken en media die worden gebruikt. Het is volgens de experts beter om ze daarvan onafhankelijk te maken. Ook is er veel behoefte aan zekerheid over zakendoen. Het is daarom van harte toe te juichen, vindt de expertgroep, dat de overheid snel stappen zet bij het doorontwikkelen van het eID-stelsel in Nederland. Hierdoor kunnen klanten en bedrijven via een zelfde digitale sleutel online zakendoen.
Naast aanbevelingen en conclusies geeft de expertgroep een overzicht van recente Nederlandse en Europese wet- en regelgeving en de impact op webwinkeliers. Het rapport van de expertgroep Politiek-Juridisch van Shopping2020 is voor iedereen gratis te downloaden via shopping2020.nl (https://www.shopping2020.nl/eindresultaten).
