Wanneer is er sprake van een ‘overeenkomst buiten de verkoopruimte’?

Zoals iedereen inmiddels wel weet geniet de consument extra bescherming wanneer hij online iets koopt. Zo heeft hij een bedenktermijn van 14 dagen om van de koop af te zien. Maar wat veel minder mensen weten is dat dezelfde regels ook gelden voor overeenkomsten gesloten buiten de verkoopruimte. Wanneer is daarvan sprake en hoe moet je dan voldoen aan de informatieverplichtingen?

Wat is verkopen ‘buiten de verkoopruimte’?

Simpel gezegd gaat het om overeenkomsten die niet online worden gesloten én niet in de fysieke winkel; vandaar ‘buiten verkoopruimte’. Volgens de richtlijn is de gedachte achter deze bescherming dat de consument op die plaats door de handelaar verrast of onder druk gezet kan worden.

De wet maakt een onderscheid tussen drie verschillende situaties die als ‘overeenkomst buiten verkoopruimte’ worden aangemerkt:

• Een excursie die door de handelaar is georganiseerd met als doel of effect de promotie en verkoop van producten of diensten aan de consument. Denk hierbij aan dagtochtjes, busreisjes of aan verkoopdemonstraties die in een horecagelegenheid worden gehouden.
• Aanspreken op straat en onmiddellijk daarna de overeenkomst sluiten in de verkoopruimte of online. Voorbeeld hiervan is het op straat benaderen en aanspreken van een consument om hem te bewegen in de winkel een stofzuiger te kopen. Of het werven van bijv. krantenabonnees op straat waarbij direct op een tablet geabonneerd kan worden. Het enkele uitdelen van flyers met daarop reclame voor een product, valt hier echter buiten.
• De klassieke deurverkoop of straatverkoop (oude colportage). Het is hierbij van belang dat bij het contact verplichtingen ontstaan voor partijen. Als het contact (bijvoorbeeld het opstellen van een offerte) plaatsvond bij de consument thuis maar de overeenkomst pas later wordt gesloten, en de consument dus de tijd heeft gehad om na te denken, dan valt dit er niet onder.

In bovenstaande situaties is er dus sprake van een ‘overeenkomst buiten verkoopruimte’. Dat betekent dat de ondernemer verplicht is te voldoen aan de informatieverplichtingen (bedrijfsgegevens, garantie, levering, betaling) en de consument 14 dagen herroepingsrecht heeft. En ook hier geldt, als niet juist of onvolledig wordt geïnformeerd over het herroepingsrecht, dan wordt deze termijn verlengd met 12 maanden.

Als de producten bij de consument thuis zijn afgeleverd of het product niet met de reguliere post verzonden kan worden, dan zal de ondernemer de producten op eigen kosten bij de consument moeten afhalen. Verder moet de verkoper de overeenkomst bevestigen en kan de consument pas na het verstrijken van de bedenktermijn verplicht worden om te betalen (tenzij de ondernemer op verzoek van de consument is begonnen met het verrichten van diensten).

Hoe kan een verkoper buiten de verkoopruimte aan informatieplichten voldoen?

De informatie moet in duidelijke en begrijpelijke taal verstrekt worden. In principe moet dit op papier, tenzij de consument heeft ingestemd met verstrekking op een andere duurzame gegevensdrager (zoals per e-mail). Hetzelfde geldt voor het bevestigen van de overeenkomst en het eventueel afzien van het herroepingsrecht (bijvoorbeeld voor het leveren van digitale content). Ook deze bevestiging kan per e-mail, mits de consument hiermee heeft ingestemd.

Zorg er dus voor dat de consument op de offerte instemt met verstrekking van de informatie per e-mail en afziet van zijn herroepingsrecht. Let er uiteraard wel op dat de algemene voorwaarden op de achterkant worden afgedrukt, en dat er op de voorkant naar wordt verwezen.

Dus, worden er in jouw bedrijf overeenkomsten gesloten buiten een verkoopruimte, wees je dan bewust van bovenstaande verplichtingen en risico’s. Het is aan te raden om de consument te laten instemmen met verstrekking via e-mail. Dat is niet alleen makkelijker, maar bewijstechnisch ook beter. Bewijs namelijk maar eens dat je wel een los A4tje hebt gegeven bij het sluiten van de overeenkomst.