De rechtbank Amsterdam heeft recent geoordeeld dat een dansgezelschap het salaris mag inhouden van een ongevaccineerde danser. De werkgever wilde - gezien de besmettelijkheid van het coronavirus - dat de danser wekelijks een zelftest zou doen en de uitslag daarvan met haar zou delen. De danser weigerde dit en de rechtbank heeft vervolgens geoordeeld dat de inbreuk op de grondrechten inzake privacy en lichamelijke integriteit door de werkgever is gerechtvaardigd. Dit roept de vraag op hoe ver een werkgever kan én mag gaan.
Wetsvoorstel QR-code op het werk
In oktober vorig jaar kreeg de danser te horen dat artiesten een coronatoegangsbewijs (QR-code) nodig hadden om het theater in te mogen. De danser gaf aan geen QR-code te hebben en vroeg om een gesprek. In onze eerdere blog bespraken wij het onderwerp QR-code op de werkvloer. Gezondheidsgegevens zijn op grond van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) bijzondere persoonsgegevens. Het verwerken van bijzondere persoonsgegevens is in principe verboden. Op dit verbod bestaan uitzonderingen, maar die bestaan op dit moment nog niet voor het gebruik van de QR-code op de werkvloer. Sterker nog, het is de werkgever niet toegestaan om gezondheidsgegevens te verwerken. Het invoeren van de QR-code op de werkvloer vereist een wetswijziging. De overheid is momenteel bezig met een wetsvoorstel.
Verplichte corona zelftest op de werkvloer
Hoe zit het dan met een corona zelftest op de werkvloer? In beginsel mag een werkgever een werknemer niet verplichten om een zelftest te doen en de testuitslag daarvan te delen. Een werkgever mag een werknemer ook niet verbieden om naar het werk te komen of het salaris in te houden als een werknemer geen zelftest wil doen. Wel heeft de werkgever de taak om voor een veilige werkomgeving te zorgen. De rechter moest dan ook in deze zaak twee belangen tegen elkaar afwegen: inbreuk op privacy van de werknemer vs. de verplichting van de werkgever om te zorgen voor een veilige werkomgeving. In dit geval vond de rechtbank het belang van een veilige werkomgeving zwaarder wegen dan het bezwaar van de werknemer tegen een zelftest en het delen van de uitslag hiervan.
Schending van de AVG?
Levert dit nu een schending van de AVG op? Volgens de rechtbank Amsterdam niet. De rechter oordeelde dat de werkgever de uitslag van een zelftest mag vragen aan de werknemer, omdat dit bijdraagt aan een veilige omgeving op de werkvloer. De rechter schaart het vragen naar de testuitslag van een zelftest dus niet onder de werkingssfeer van de AVG. Ook omdat niet aannemelijk kon worden gemaakt dat de werkgever de uitslag zou opslaan en dus zou verwerken. Je kunt jezelf wel afvragen of dit terecht is. De uitslag van een zelftest kan namelijk gezien worden als een gezondheidsgegeven als de testuitslag ook te herleiden is tot een specifiek persoon.
Wat zegt deze uitspraak over de toekomst?
In dit geval oordeelde de rechter dat een werkgever mag vragen om een QR-code en het delen van de zelftestuitslag. Het niet verstrekken van deze informatie mocht leiden tot zelfs het niet uitbetalen van het salaris. Op basis van deze uitspraak kunnen we niet met zekerheid zeggen of dit in alle gevallen is toegestaan, want zoals zo vaak in het recht moet rekening worden gehouden met alle omstandigheden van het geval.
Deze blog is in samenwerking geschreven met stagiaire Lisa Boode.
