Co-auteur: Ilse Boonstra
De kantonrechter heeft in januari een uitspraak gedaan die vergaande gevolgen kan hebben voor webwinkeliers die parfum of soortgelijke luxeproducten verkopen. Deze uitspraak staat bovendien in groot contrast met een uitspraak van de Geschillencommissie Thuiswinkel twee jaar eerder.
Consumenten worden extra beschermd bij het doen van aankopen. Voor de consument die online via een webshop producten aanschaft, gelden boven op de gewone consumentenbeschermingsregels ook de regels voor de koop op afstand. Uit deze regels volgt onder andere dat de consument het recht heeft een artikel te retourneren binnen 14 dagen na ontvangst. Dit recht bestaat echter niet als zich in het concrete geval een situatie voordoet die valt onder één van de uitzonderingen op het herroepingsrecht. Voor sommige producten is niet altijd even duidelijk of het product wel of niet onder een uitzondering valt. Parfum is een voorbeeld van zo’n product. In deze blog wordt een recente uitspraak van een Amsterdamse kantonrechter omtrent dit onderwerp behandeld.
Hoe zat het ook alweer?
Voordat we ingaan op de uitspraak, is het goed om even kort stil te staan bij de wettelijke regeling, want wat is eigenlijk de positie van de consument in een situatie als deze?
Op basis van de wet kan een consument een koopovereenkomst op afstand zonder opgave van redenen ontbinden. De consument kan dit doen tot een termijn van 14 dagen is verstreken na de dag waarop de consument de producten heeft ontvangen. Dit geldt echter niet als sprake is van een situatie die valt onder een van de wettelijke uitzonderingsgronden. Eén van deze uitzonderingsgronden is de levering van verzegelde goederen die niet geschikt zijn om terug te worden gestuurd vanwege gezondheidsbescherming of hygiëne en waarvan de verzegeling na de levering is verbroken. Voorbeelden die tot de verbeelding zullen spreken zijn tandenborstels, lippenstift en condooms.
Voor onder andere verzegelde producten waarvan de verzegeling na levering is verbroken, maar die niet vallen onder deze hygiëne-uitzondering, geldt veelal dat de handelaar waardevermindering in rekening kan brengen. De waardeverminderingsregeling is van toepassing indien de consument verder is gegaan met het testen van het product dan dat hij of zij bijvoorbeeld in de winkel had mogen doen. Deze waardevermindering moet per product worden beoordeeld en kan oplopen tot 100%.
In sommige gevallen lijkt de grens tussen hygiëne-uitzondering en de toepassing van de waardeverminderingsregeling erg vaag te zijn. Als we een uitspraak van de Geschillencommissie in 2021 naast de recente uitspraak van de Amsterdamse kantonrechter leggen, dan blijkt dat dit onder meer het geval is bij parfum. In 2021 oordeelde de Geschillencommissie Thuiswinkel dat het verbreken van de verzegeling van een parfumfles niet nodig is om de kenmerken en de werking ervan vast te stellen. De consument in die zaak had dat wel gedaan. In die zaak is door de Geschillencommissie geoordeeld dat waardevermindering in rekening mocht worden gebracht. De Amsterdamse kantonrechter oordeelde daarentegen begin dit jaar in een andere zaak dat de geopende parfum wel terug mocht worden gestuurd en dat de handelaar het volledige bedrag aan de consument terug moest betalen.
De kantonrechter
Aanleiding voor de uitspraak van de kantonrechter waren de volgende feiten:
Eiser heeft op de webshop van gedaagde parfum ter waarde van ruim € 450 besteld. Hij heeft deze producten ontvangen en de verpakking verwijderd om de geuren te kunnen testen. Hij heeft ze vervolgens aangemeld voor retour en teruggestuurd naar de gedaagde (hierna: ‘de webwinkel’). De webwinkel heeft eiser na ontvangst van de retour laten weten deze producten niet terug te kunnen nemen, omdat de gesealde verpakking is verbroken. Zij heeft de producten dan ook teruggestuurd naar de eiser.
Eiser was het niet eens met de webwinkelier en heeft het aankoopbedrag teruggevorderd. De webwinkelier is van mening dat hij in zijn recht staat en weigert het aankoopbedrag terug te betalen. Vervolgens zijn beide partijen bij de kantonrechter terechtgekomen.
De kantonrechter is onder meer van mening dat het gegeven dat de parfum onverkoopbaar is geworden nu de verpakking is geopend niet afdoet aan de bescherming waar de consument recht op heeft. De kantonrechter geeft daarnaast aan dat de webwinkel testers van de parfums bij de bestelling had kunnen doen zodat eiser de mogelijkheid had om de geuren te ruiken zonder de verzegeling te verbreken.
Hoe nu verder?
Deze uitspraak is om meerdere redenen baanbrekend, en het is dan ook interessant om te zien hoe hier in de toekomst mee om wordt gegaan.
De kantonrechter geeft onder andere aan dat deze zaak voorkomen had kunnen worden door testers van de geuren mee te sturen. Het verplicht mee moeten sturen van testers bij aankoop van parfum kan vergaande (financiële) gevolgen hebben voor winkels, naast dat het nog maar de vraag is of dit in de praktijk houdbaar is. Het is niet ongewoon of ondenkbaar dat, voornamelijk luxere, parfumhuizen een verbod op uitgifte van onofficiële samples hebben.
Het is de vraag welk effect deze uitspraak in de praktijk gaat hebben, maar een sample verplicht kan, met name voor kleinere online handelaren, vergaande gevolgen hebben. Aangezien het herroepingsrecht van Europese komaf is, is het uiteindelijk aan het Europese Hof van Justitie om uitsluitsel te geven over hoe in de praktijk moet worden omgegaan met situaties zoals die zich voordeden in de besproken uitspraken.
