Een lezer vroeg ons: soms krijg je de vraag om een identificatiebewijs, en soms moet je jezelf legitimeren. Maar maakt dat juridisch nog verschil? En klopt het dat het rijbewijs geen middel is om jezelf te identificeren?
Identificeren wil zeggen “bewijzen wie je bent”. Legitimeren wil zeggen “bewijzen dat je bevoegd bent”. Een rijbewijs legitimeert, het bewijst dat je bevoegd bent een motorvoertuig te besturen. Een paspoort identificeert je. Het toont je identiteit en bevat kenmerken om vast te stellen dat jij die persoon bent.
Een rijbewijs identificeert je indirect ook, je naam en foto staan erop. Maar specifiek als je je status als Nederlander of EU-burger moet bewijzen (identificatie als ingezetene) werkt het rijbewijs niet: dat staat er niet op. Daarom is je rijbewijs in het buitenland geen geldig identificatiebewijs.
Vroeger maakte de wet onderscheid tussen identificatie- en legitimatiebewijzen en bepaalde dat een rijbewijs géén geldig middel was als je jezelf moest identificeren. Dat is met de huidige wet anders: de Wet op de identificatieplicht noemt nu in artikel 1 expliciet het rijbewijs als identificatiemiddel. Daarmee maakt het dus niet meer uit wat je laat zien, paspoort, identiteitsbewijs of rijbewijs.
Let wel op dat een rijbewijs zijn kracht als identiteitsbewijs verliest als de eigenaar de bevoegdheid tot besturen van een motorvoertuig is ontzegd!
Enkele wetten schrijven specifiek voor dat het rijbewijs niet mag worden gebruikt. Dit heeft meestal te maken met het moeten vaststellen van je nationaliteit of status als Nederlander. Aanvragen van een uitkering of in dienst treden als werknemer zijn de bekendste voorbeelden, maar ook gaan studeren vereist dat je jezelf identificeert met paspoort of identiteitskaart en niet met rijbewijs.
