Vorig jaar heb ik een aantal domeinnamen bestaande uit mijn eigen naam geregistreerd. Niet omdat ik daar grootse plannen mee heb (of had), maar meer om er zeker van te zijn dat een ander daar niet mee aan de haal zou gaan. Stel dat ik ooit namelijk wel een eigen website wil opstarten, dan is “sarabiersteker1.nl” bijvoorbeeld niet echt een catchy, voor de hand liggend websiteadres.
Maar wat nu wanneer ik deze domeinnamen niet had geregistreerd en een ander mij voor was geweest, had ik de domeinnaam dan – gemakkelijk – kunnen opeisen? Ik heet toch immers Sara Biersteker!?
Ook deze vraag is niet met een uitsluitend 'ja' of 'nee' te beantwoorden. Bij de beantwoording van deze vraag spelen, net als bij de meeste juridische vragen, de omstandigheden van het geval een grote rol. Daarbij is de inhoud van de website die onder de domeinnaam hangt misschien wel het belangrijkste. Is de website een fansite? Of een klaagsite? Of staat er helemaal niets op de website? Etcetera.
Daarnaast is het bij de beantwoording van de vraag of de domeinnaam kan worden opgeëist ook van belang of degene die recht meent te hebben op de naam (ik dus) de naam heeft geregistreerd als merk (of gebruikt als handelsnaam). Wanneer dit namelijk het geval is, is de domeinnaam gemakkelijker op te eisen dan wanneer dit niet het geval is. Het merkenrecht met zijn vergaande bevoegdheden is dan immers van toepassing.
Hieronder een beknopt overzicht van scenario's waarmee je kunt worden geconfronteerd én wat je kansen zijn wanneer een ander jouw naam als domeinnaam heeft geregistreerd en jij geen merkrecht hebt op je naam.
Er staat niets op de website
Wanneer er niets op de website die onder de domeinnaam hangt staat wordt het lastig – zo niet onmogelijk - om de domeinnaam via de Nederlandse rechter op te eisen. De domeinnaamhouder doet er helemaal niets mee, dus hoe kan hij nu onrechtmatig jegens jou handelen handelen?
Dit zal hij alleen in principe maar doen wanneer jij als persoon bekend bent onder die naam of daarop een merkrecht hebt. De domeinnaamhouder kan dan bijna niet geloofwaardig zeggen dat hij je naam niet kent. Hij belemmert je bovendien je eigen naam als domeinnaam te gebruiken. Het registreren van de namen van deelnemers aan talentenshows heeft 'voor het geval dat' dan ook weinig zin.
Voorgaande gaat echter alleen op voor celebrities en merkhouders. De procedure die voor ons 'Onbekende Nederlanders' meer soelaas biedt in dit soort gevallen is de speciale geschillenprocedure voor .nl-domeinnamen. Daar wordt namelijk geen onderscheid gemaakt naar de vraag of je bekend bent onder de naam of niet. Zolang je maar kunt aantonen dat jij die persoon bent maak je kans op domeinnaamoverdracht.
Wanneer de domeinnaamhouder dan ook nog geen legitiem belang heeft bij de domeinnaam (hij heeft er bijvoorbeeld geen website onder hangen) en ook nog eens te kwader trouw is (hij belet jou de domeinnaam te gebruiken) moet de domeinnaam overgedragen worden.
Deze geschillenprocedure kan echter alleen met succes worden doorlopen bij .nl domeinnamen. Bij de geschillenprocedure voor .com domeinnamen kun je namelijk niet met een persoonsnaam terecht, tenzij je kunt aantonen dat je je persoonsnaam als merk hebt gebruikt. Hierdoor kunnen slechts bekende personen (zoals artiesten, politici, sporters etc.) met succes een beroep doen op deze regeling. Wanneer ik sarabiersteker.com zou willen opeisen heb ik dus pech.
De website is een fansite
Men (de domeinnaamhouder) denkt vaak dat wanneer men een fanpage onder de domeinnaam hangt men de domeinnaam niet hoeft af te geven. Niets is echter minder waar. Wanneer de domeinnaamhouder de fansite namelijk inzet voor zijn eigen commerciële gewin (bijvoorbeeld door een parkeersite onder de domeinnaam te plaatsen of spullen te verkopen), vist hij bij de geschillenprocedure standaard achter het net.
Wanneer er echter een fansite wordt geëxploiteerd waarop geen producten worden verkocht en waarop duidelijk, in een disclaimer, staat dat men geen enkele (commerciële) band met jou heeft, mag de domeinnaamhouder de domeinnaam over het algemeen gewoon houden.
Bij de 'gewone' rechter is het criterium voor toewijzing van je vordering dat de domeinnaamhouder onrechtmatig tegen jou handelt. Dit doet hij eigenlijk alleen maar wanneer hij doet alsof de fansite van jou afkomstig is. Dus uit jouw naam spreekt, jouw gegevens bij de contactgegevens etc. Doet hij dit niet, dan heb je weinig kans om de domeinnaam overgedragen te krijgen. Tenzij je uiteraard een merk op je naam hebt.
Word je dus 'geconfronteerd' met een fansite? Dan loont het het meest om de geschillenprocedure te doorlopen. Kijk dan heel goed wat er allemaal op de website staat, in hoeverre daarmee geld verdiend kan worden en of de domeinnaamhouder wel genoeg duidelijk maakt dat jij niet degene bent die de website aanbiedt.
De website is een klaagsite
Een klaagsite wordt – meestal - niet geëxploiteerd met een commerciëel doel, maar juist om anderen te waarschuwen voor een bepaald persoon. Wanneer jouw naam is geregistreerd als domeinnaam en daaronder is een klaagsite gehangen, is het belangrijk erbij stil te staan dat de rechter (ook de geschillenbeslechter) altijd een belangenafweging zal maken. Weegt jouw belang (bij een goede reputatie) zwaarder dan het maatschappelijk belang (mensen voor jou waarschuwen)? Of is dit andersom?
Factoren die hierbij van belang zijn zijn bijvoorbeeld de functie die je vervult – artsen moeten meer dulden dan privépersonen – en of de eigenaar van de website zijn punt goed onderbouwt. Wanneer er sprake is van smaad of laster zit de domeinnaamhouder eigenlijk altijd fout.
Tot slot: alleen wanneer de geschillenprocedure voor domeinnamen wordt doorlopen is het zeker dat je de domeinnaam verkrijgt wanneer je in het gelijk wordt gesteld. Bij de procedure bij de rechtbank kunnen andere omstandigheden er nog weleens voor zorgen dat de rechter oordeelt dat de domeinnaam gewoon bij de huidige houder mag blijven. De houder hoeft dan slechts de content van de website te verwijderen. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer jouw naam slechts een gedeelte van de domeinnaam uitmaakt.
