Centenveilingen zijn populair vanwege de lage prijzen waartegen producten worden geveild. Het klinkt erg aanlokkelijk: een veiling waarbij het bod steeds met slechts 1 cent wordt verhoogd en het winnen van producten voor slechts een schijntje van de marktwaarde. De Kansspelautoriteit (Ksa) bracht een factsheet uit om consumenten te wijzen op de gevaren van dergelijke veilingen, of beter gezegd kansspelen!
Kenmerken
Bij een centenveiling kan men een bod uitbrengen waardoor het huidige bod met 1 cent wordt verhoogd. Elk nieuw bod zorgt ervoor dat de tijd van de veiling (bijvoorbeeld met 30 seconden) wordt verlengd. Degene die het laatste bod heeft geplaatst bij het verstrijken van de tijd wint de veiling.Om te kunnen bieden dient men echter zogenaamde biedbundels in te kopen. Het plaatsen van één bod kost in de praktijk dan ook bijvoorbeeld 50 cent of 1 euro. Dit laatste is uiteraard het verdienmodel: op een product met een marktwaarde van €50,- wordt bijvoorbeeld 250 x (á €1,- ) geboden en uiteindelijk geveild voor € 2,50. Tel uit je winst!
Kansspel
De Ksa merkt in haar factsheet terecht op dat centenveilingen niet gezien kunnen worden als klassieke veiling. Anders dan bij een klassieke veiling ben je als verliezer namelijk je geld (in de vorm van ingekochte biedingen) kwijt en verhoog je het bod met slechts 1 cent in plaats van een bod naar eigen keuze. Daarnaast heb je als deelnemer geen duidelijk inzicht in je mede-bieders en de eindtijd van het spel. Je moet dan ook een beetje mazzel hebben om te winnen en daardoor worden centenveilingen eerder als kansspel dan veiling gekwalificeerd. Het aanbieden van kansspelen in Nederland is illegaal indien men daar geen vergunning voor heeft.
Volgens de wet is er sprake van een kansspel indien het voor de deelnemer mogelijk is om ‘’mede te dingen naar prijzen of premies, en indien de aanwijzing der winnaars geschiedt door enige kansbepaling waarop de deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed kunnen uitoefenen.’
Laat ik voorop stellen dat niet iedere centenveiling per definitie een kansspel is. Er zijn wel degelijk varianten op te bedenken waardoor het mogelijk gezien kan worden als behendigheidsspel. Echter, een centenveiling als hierboven beschreven is al vaker als kansspel gekwalificeerd. In 2009 heeft professor Wagenaar (hoogleraar rechtspsychologie) een analyse gepubliceerd waarin hij concludeert dat de centenveiling Goudkoortsveiling een kansspel is. De Minister van Justitie volgde destijds deze kwalificatie door te stellen dat je moet betalen om een bod uit te brengen en het risico loopt – anders dan bij een reguliere veiling – om dat geld te verliezen.
Verder: ‘’de eindtijd van een centenveiling is niet inzichtelijk en moeilijk te voorspellen wanneer een ander deelnemer niet meer biedt en hoeveel bieders er zijn. Dus geen sprake van behendigheid. Er komt verder geen behendigheid of kennis aan te pas.’’ Dit is precies wat veel centenveilingen doen.
Voor aanbieders van centenveilingen is er gelukkig zou de mogelijkheid komen om vanaf 2015 een vergunning te bemachtigen en te voldoen aan de Wet op de kansspelen.
