Afgelopen december schreef ik over de publicatie van enkele luchtfoto’s door Quote. Het stijlblad gebruikte drones om gedetailleerde foto’s te maken van woonhuizen en privéterreinen in de omgeving van Wassenaar. In mijn blog schreef ik over de privacyrechtelijke gevolgen van de publicatie en de vraag of de drone daadwerkelijk wel de lucht in mocht. Op dit moment, een paar maanden later, wil ik verder in gaan op de wet- en regelgeving omtrent deze vliegende camera’s. Onder welke omstandigheden mag een drone nu eigenlijk worden gebruikt?
Het gebruik van drones wordt steeds populairder. De kleine helikopters of vliegtuigjes kunnen op relatief grote hoogte duidelijke beelden maken van wat er op de grond gebeurt. Zo maakte Quote de reportage in Wassenaar. Daarnaast is deze, vrij nieuwe techniek, een opkomend middel voor het houden van toezicht door beveiligingsbedrijven. Verschillende ondernemingen hebben zich al gericht op toezicht door enkel de vliegende camera’s. Zo zetten projectontwikkelaars zulke bedrijven in om lege kantoorpanden en flatgebouwen te scannen op hennepteelt met behulp van warmtecamera’s.
Niet alleen bedrijven maken hier gebruik van, ook een particulier kan over zo’n apparaat beschikken. Je koopt er heel gemakkelijk een bij de plaatselijke speelgoedzaak. Met behulp van een smartphone kan je de drone de lucht in sturen, film je de tuin van de buren en laat je deze weer rustig landen op eigen terrein. Maar hoe zit het nu met het vliegverbod?
De Minister van Infrastructuur en Milieu in juli 2013 een vliegverbod ingesteld voor commerciële vluchten met de drones. Onder commercieel wordt verstaan: ‘het gebruik van een drone voor commerciële doeleinden’. Een journalist valt hier bijvoorbeeld ook onder, aangezien hij inkomsten haalt uit de publicatie van de opnames. Wie alsnog een commerciële vlucht wil maken, zal een ontheffing aan moeten vragen en deze aanvraag is gebonden aan strenge eisen. Een overtreding van het vliegverbod levert vervolgens een strafbaar feit op (zes maanden celstraf of maximaal EUR 7800,00 boete). In eerste instantie is het verbod ingesteld met het oog op de veiligheid van het luchtruim. Toch heeft het ook enig effect op het privacyrecht, maar de vraag is of dit voldoende is.
Volgens de wet dient:
- de bestuurder van de drone een opleiding tot vlieger gedaan hebben (en een vliegbewijs te hebben);
- dient de drone goedgekeurd en geregistreerd te zijn; en
- dient er ontheffing te worden aangevraagd voor het vliegverbod.
Al met al een behoorlijk eisenpakket waar niet snel aan kan worden voldaan. De particulier heeft hier geen last van, zij zijn vrijgesteld van het vliegverbod. Dat betekent dat de drone die je koopt bij de speelgoedzaak en gebruikt voor niet-commerciële doeleinden, gewoon de lucht in mag. Iets wat nog steeds een inbreuk op de privacy kan opleveren! Het is nu aan de wetgever om hier in te voorzien.
