Op 4 oktober 2024 heeft de Hoge Raad een belangrijke uitspraak gedaan in de ‘bestelknop-zaak’. Volgens de Hoge Raad voldoet een knop aan het einde van een bestelproces met daarop de woorden ‘bestellen’, ‘bestelling plaatsen’ of ‘bestelling afronden’ niet aan de eisen van de wet voor het aannemen van een betalingsverplichting van de consument. Deze uitspraak raakt elke webshophouder: een juiste tekst op de bestelknop is van groot belang om juridische problemen te voorkomen.
Het oordeel van de Hoge Raad is niet zomaar uit de lucht komen vallen. De afgelopen jaren verschillen rechters namelijk van mening over hoe zij de wet moeten uitleggen. In de wet staat expliciet dat bij het plaatsen van een bestelling ‘in niet voor misverstand vatbare termen en op goed leesbare wijze’ moet worden aangegeven dat de consument daarmee een betalingsverplichting aangaat. Dit moet letterlijk op de bestelknop staan. Voldoet de knop niet aan deze eis? Dan kan de consument de overeenkomst vernietigen en onder de betalingsverplichting uitkomen. De tekst “bestelling met betalingsverplichting” voldoet in ieder geval altijd aan de wet.
In 2022 schreven wij over de zaak Fuhrmann-2. In deze zaak oordeelde het Europese Hof van Justitie dat de nationale rechter geen ruimte heeft om de context van het bestelproces mee te nemen om te beoordelen of sprake is van een betalingsverplichting. Alleen de bestelknop zelf mag in de beoordeling worden meegenomen.
Afgelopen jaren was er in de Nederlandse rechtspraak geen eenduidige lijn te trekken over de vraag of een knop met daarop de tekst ‘bestelling plaatsen’ aan deze eis voldoet. Zo kwam het geregeld voor dat de vordering van een webshop door de rechtbank Amsterdam werd afgewezen, terwijl dezelfde webshop bij de rechtbank Noord-Nederland gelijk kreeg. Om een einde te maken aan deze inconsistentie in de rechtspraak, wendde de rechtbank Rotterdam zich begin vorig jaar tot de Hoge Raad.
De Hoge Raad is duidelijk: Een knop met de tekst ‘bestelling plaatsen, ‘bestellen’ of ‘bestelling afronden’ voldoet niet. Deze termen worden namelijk niet automatisch en consistent in verband gebracht met het aangaan van een betalingsverplichting. Dit betekent dat dergelijke teksten niet voldoen aan de Nederlandse wetgeving.
De uitspraak van de Hoge Raad roept bij veel ondernemers vragen op. Welke teksten voldoen wel aan de wettelijke informatieplicht voor de bestelknop en welke niet? Waarschijnlijk voldoen teksten als ‘bevestig en borg betalen’, ‘bevestig je aanvraag’, ‘akkoord’, ‘aanvraag versturen’, ‘aanvragen’, ‘verzenden’, ‘aanvaarden’, en ‘aanbod aanvaarden’ niet aan de eis van een duidelijke betalingsverplichting. Dergelijke teksten zijn dus af te raden.
Aan de andere kant lijkt het erop dat formuleringen als ‘betalen’, ‘kopen’ en ‘bestellen en betalen’ wel duidelijk te maken dat geld moet worden betaald. Deze laatste formulering wordt ook aanbevolen door de Autoriteit Consument & Markt. ‘Afrekenen’ past waarschijnlijk ook in dit rijtje. Deze termen zullen als duidelijke varianten op ‘bestelling met betalingsverplichting’ hoogstwaarschijnlijk aan de wettelijke eisen voldoen en juridische problemen voorkomen.
Deze uitspraak toont het belang van het voldoen aan informatieplichten. Wil je advies over de bestelknop of andere informatieplichten? Neem contact met ons op!
Meld je nu aan voor één van de nieuwsbrieven van ICTRecht en blijf op de hoogte van onderwerpen zoals AI, contracteren, informatiebeveiliging, e-commerce, privacy, zorg & ICT en overheid.