Het is 2030. Heeft u uw cybersecurity-certificeringen op zak? Zijn uw data-uitwisselpunten conform de nieuwste EU-standaarden? Hebben uw partners real-time inzicht in de vereiste gebruiksgegevens? Is uw AI governance waterdicht geïmplementeerd? Als u op één van deze vragen 'nee' moet antwoorden, loopt u het risico op stevige boetes, marktuitsluiting of erger nog: een succesvolle cyberaanval.
De EU zet vol in op een ambitieuze digitale transformatie, maar is het bedrijfsleven er klaar voor? Wij peilden de stand van zaken onder de 200 deelnemers aan ons recente webinar over deze stortvloed aan Europese regelgeving en stimulerende initiatieven.
Het resultaat? De meerderheid gaf aan slechts 'enigszins voorbereid' te zijn op de komende digitale transformatie. Dat belooft nog een flinke uitdaging te worden, want de klok tikt door. De vraag is dus: wat kunt u nu al doen om uw organisatie klaar te stomen voor het digitale tijdperk? Laten we eens kijken naar de cruciale stappen die u kunt nemen om uw digitale weerbaarheid te vergroten en de kansen van morgen te grijpen.
Uit onze enquête blijkt dat organisaties de ontwikkeling van interne kennis en vaardigheden als grootste uitdaging zien in hun digitale transformatie. Dit is niet verwonderlijk. Ten eerste vereist de Digital Decade een breed scala aan competenties: van cybersecurity en data-analyse tot AI-ethiek en privacywetgeving. Ten tweede evolueert het digitale landschap continu, waardoor kennis snel veroudert. En tot slot vraagt de implementatie van nieuwe technologieën en processen om een cultuuromslag binnen organisaties, wat tijd en moeite kost.
Het belang van doorlopende educatie en training kan in deze context nauwelijks overschat worden. Eenmalige cursussen volstaan niet meer; organisaties moeten een cultuur van continu leren creëren. Dit betekent niet alleen het bijspijkeren van technische vaardigheden, maar ook het ontwikkelen van een 'digitale mindset' bij alle medewerkers, ook wel digitale geletterdheid. Van de receptioniste tot de CEO, iedereen moet de basics van cyberhygiëne beheersen en de implicaties van digitalisering voor hun rol begrijpen.
Hoe kunnen organisaties hun interne capaciteiten versterken? Een effectieve aanpak omvat verschillende elementen:
Een tweede aspect dat uit onze enqûete naar voren komt, is dat cybersecurity de hoogste prioriteit geniet onder organisaties die zich voorbereiden op de Digital Decade. Alom heerst het besef dat één succesvol cyberincident catastrofale gevolgen kan hebben voor bedrijfscontinuïteit, reputatie en financiën. Ook dwingt strengere regelgeving, zoals de NIS2-richtlijn, organisaties om cybersecurity serieus te nemen.
De EU heeft cybersecurity hoog op de agenda staan. De eerdergenoemde NIS2-richtlijn breidt de scope van cybersecurity-verplichtingen aanzienlijk uit. De Cyber Resilience Act introduceert strenge eisen voor de beveiliging van connected devices. DORA en andere sectorspecifieke regels doen daar nog een schepje bovenop. Daarmee word took de rol van de Cybersecurity Officer steeds crucialer. Deze functie vereist een unieke mix van technische kennis, strategisch inzicht en communicatieve vaardigheden. De belangstelling van onze Certified Cybersecurity Officer onderstreept de behoefte aan professionals die technische diepgang kunnen combineren met juridische en strategische inzichten.
Cybersecurity is geen eenmalige investering, maar een continu proces van verbetering en aanpassing. Door het de prioriteit te geven die het verdient en te investeren in de juiste kennis en vaardigheden, kunnen organisaties met vertrouwen de digitale toekomst tegemoet treden. Want in de Digital Decade is een sterke cybersecurity-positie niet alleen een competitief voordeel, maar een absolute noodzaak.
Als laatste laat onze enquête zien dat organisaties de grootste behoefte aan externe ondersteuning ervaren op het gebied van compliance. Als redenen noemt men de schaal en complexiteit van de nieuwe EU-regelgeving. De Digital Services Act, Digital Markets Act, AI Act en Data Act zijn de bekendste namen, maar er zijn er nog tientallen die ook een belangrijke rol (gaan) spelen. Naleving hiervan vereist bovendien specialistische kennis die intern niet altijd voorhanden is. En tot slot evolueert de regelgeving continu, wat het bijhouden ervan tot een dagtaak maakt.
Toch hoeft compliance niet alleen een last te zijn. Integendeel, een proactieve benadering van compliance kan juist bijdragen aan innovatie en groei. Door vroeg in het ontwikkelproces rekening te houden met regelgeving, kunnen organisaties 'compliance by design' implementeren. Dit leidt niet alleen tot efficiëntere processen, maar ook tot producten en diensten die beter aansluiten bij de verwachtingen van gebruikers en toezichthouders. Bovendien kan een sterke compliance-positie een concurrentievoordeel opleveren, zeker nu consumenten steeds kritischer kijken naar de omgang met hun data en rechten.
Als gespecialiseerd juridisch adviesbureau op het gebied van IT-recht zien wij dagelijks hoe organisaties worstelen én groeien met deze uitdagingen. Onze ervaring leert dat een geïntegreerde aanpak, waarbij juridische expertise wordt gecombineerd met technisch inzicht, het meest effectief is. We helpen organisaties niet alleen om compliant te worden, maar om compliance te integreren in hun bedrijfsstrategie en innovatieprocessen.
Om de transitie naar digitale koploper te maken, is een gestructureerde aanpak essentieel. Tijdens ons webinar adviseerde ik organisaties om hun digitale volwassenheid te inventariseren langs de acht assen waarbinnen ik de wetgeving en initiatieven van de Digital Decade groepeer:
Voor elke as beoordeelt u het belang en de noodzaak voor uw organisatie op een schaal van 1-5, evenals uw huidige volwassenheidsniveau. Dit geeft een helder beeld van waar u staat en waar u naartoe moet. Bijvoorbeeld: u bent momenteel een 1 op het gebied van digitale identiteit, maar heeft een 3 nodig gezien uw bedrijfsactiviteiten. De omgang met digitale inhoud en uitingsvrijheid is minder belangrijk (1) en laat u dus voor nu buiten beschouwing.
Na het identificeren van de aandachtspunten en de ruimte tussen huidig en gewenst niveau kunt u de relevante wetgeving in kaart brengen. Hieruit volgen holistische compliance-doelstellingen: niet per wet, maar per aandachtspunt voor uw organisatie. Dit stelt u in staat om gericht te investeren in de gebieden die voor uw organisatie het meest kritiek zijn.
Als gespecialiseerd adviesbureau ondersteunen wij organisaties bij deze inventarisatie en de daaropvolgende stappen. We helpen u bij het interpreteren van de resultaten, het opstellen van een gerichte verbeterstrategie, en de implementatie van noodzakelijke maatregelen.
In het kader van de EU Digital Decade 2030 dragen Europese organisaties een grote rol in de digitale transformatie van onze economie. Wij nodigen je uit om deel te nemen aan onze Monitor Digital Decade, waarmee we willen onderzoeken hoe bedrijven in verschillende sectoren zich voorbereiden op technologische innovaties, duurzame digitalisering, en met name op de impact van nieuwe wet- en regelgeving.
Het invullen van de vragenlijst duurt slechts enkele minuten en draagt bij aan een beter begrip van de digitale toekomst van Europa. Als deelnemer ontvang je in januari als eerste de resultaten. Invullen kan tot en met 31 december 2024. Alvast bedankt voor je deelname!
Tot bij het volgende webinar!
Meld je nu aan voor één van de nieuwsbrieven van ICTRecht en blijf op de hoogte van onderwerpen zoals AI, contracteren, informatiebeveiliging, e-commerce, privacy, zorg & ICT en overheid.