De toekomst van het juridisch werk: de invloed van AI*

Hoewel deze quote inmiddels meer dan 150 jaar oud is, lijkt de juridische wereld slecht afscheid te kunnen nemen van dit gedachtengoed. Het vormt de kern van veel juridische dienstverlening: uurtje factuurtje. Hiermee is de juridische sector een van de laatste der Mohikanen. Heb je enig idee wat het uurtarief is voor het produceren van een auto? Of een alledaags kledingstuk? En als de ene broek duurder is dan de andere broek, ligt dan het uurtarief van de fabrikant hoger of kost het meer tijd om het te produceren?

Technologie

De invloed van technologie op de juridische wereld is een onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt. Technologie kan leiden tot paradigmaverschuiving in hoe juridische diensten worden geleverd en ervaren. Van geautomatiseerd genereren van contracten tot essentiële onderwerpen als de toegang tot het recht, technologie zal invloed hebben op alle facetten van het recht. Maar waarom toch lijken juristen moeite te hebben de technologie als volwaardig te omarmen? Omdat technologie de jurist zal dwingen om na te denken over andere verdienmodellen en dat raakt de doelgroep recht in het hart.

Uit onderzoek van het World Economic Forum blijkt dat de adoptiegraad van technologie aan het toenemen is. Zo geeft ongeveer 75% van het bedrijfsleven aan op korte termijn AI toe te passen. Goldman Sachs heeft meer specifiek naar de juridische wereld gekeken en stelt dat 44% van het juridisch werk geautomatiseerd kan worden. Hoewel het merendeel van de lezers zal denken dat dit niet op gaat voor zijn of haar dagelijks werk blijkt er in de praktijk bij elke organisatie winst te behalen.

Veranderende markt

De juridische markt zal de komende jaren te maken krijgen met uitdagingen als gevolg van een veranderende klantvraag. Dit heeft volgens Richard Susskind drie belangrijke oorzaken: er moet meer voor minder, er komt ruimte voor alternatieve dienstverleners en de opkomst van technologie. Langzaam maar zeker zal de juridische sector dan ook gedwongen worden om mee te bewegen met deze veranderingen.

Er komen steeds meer alternatieve prijsmodellen op die beter aansluiten bij de behoefte van de klant. Voorbeelden hiervan zijn vaste prijzen op basis van het geleverde resultaat, abonnementen, of een combinatie van verschillende prijsstructuren. Deze modellen bieden vaak meer transparantie, waardegerichtheid en flexibiliteit. Bovenal dragen deze modellen bij aan een klantgerichte dienstverlening, maar ook aan een efficiëntere bedrijfsvoering.

Value based

Het is evident dat technologie processen kan automatiseren en versnellen zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit (in tegendeel). Denk aan het opstellen van een overeenkomst. Door middel van documentautomatisering kan een jurist (of de klant zelf) in zeer korte tijd een document genereren dat op voorhand is ingegeven met de juiste parameters. De kwaliteit wordt hier aan de voorkant bewaakt en door het gebruik van een generator wordt voorkomen dat er een oud template of verkeerde clausules worden gebruikt of simpele kopieer- en plakfouten over het hoofd worden gezien. Uiteraard zullen er juristen zijn die menen dat de overeenkomsten die zij maken niet automatisch te genereren zijn. In de praktijk blijkt echter al snel dat 80% van nagenoeg elke overeenkomst automatisch te genereren is. Aangevuld met een slimme zoekmachine zit je als snel en foutloos op een overeenkomst die 90% af is. Onmiskenbare winst.

Waardering

Het waarderen van een product op basis van tijd motiveert de dienstverlener geenszins om efficiënt te werken. Een van de argumenten is dat het gebruik van een uurtarief inzichtelijk moet maken voor de klant waar hij voor moet betalen. De vraag is echter wat het gevolg is van een afspraak op basis van een ureninschatting maal uurtarief. Betekent dit dat wanneer een juridische dienstverlener minder uren kwijt is, hij ook minder in rekening moet brengen?

De klant zal er geen bezwaar tegen hebben als een juridische dienstverlener minder in rekening brengt, wanneer hij simpelweg minder uren kwijt is dan voorzien. Het is echter wel een motivatie naar de dienstverlener toe om langer aan een project te werken dan feitelijk nodig is. Niet alleen betekent dit een scheve waardegerichtheid van de dienstverlening, maar ook zorgt dit voor een toename van de werklast en een vermindering van de kwaliteit. Technologie kan helpen bij het verkrijgen van inzicht in eerdere projecten en de gemaakte uren en kosten. Zo kan er een betere inschatting worden gemaakt van hoeveel een bepaalde dienst of product moet kosten.

Bij het uurtje-factuurtje principe wordt uitgegaan van de beschikbaarheid van de werknemers van de juridisch dienstverlener. Een organisatie is dus afhankelijk van het aantal gewerkte uren en kan daardoor slechts een beperkt aantal projecten afronden voordat haar middelen fysiek uitgeput raken en/of de kwaliteit van het werk begint af te nemen. Dit kan de groei en het succes van het bedrijf beperken. Met andere woorden: de mens is niet schaalbaar. Technologie wel. De combinatie van mens en technologie maakt dan ook dat je een toekomstbestendige onderneming kunt opbouwen.

Conclusie

De klant is klaar voor een effectievere juridische dienstverlening, nu de juridische sector zelf nog. De technologie is beschikbaar en zal de komende jaren alsmaar beter worden. Dit is het moment om in te stappen als dat nog niet het geval is. Hulp nodig bij de toepassing van technologie binnen het juridisch werk? Of ben je geen jurist maar meen je dat de juridische afdeling waar je mee te maken hebt beter kan? Laat het ons vooral weten!

*Dit is een korte selectie van een groter onderzoek naar de invloed van AI op het juridische werk. Ben je benieuwd naar het onderzoek? Stuur gerust een bericht!