In een voorgaande blog over Service Level Agreements (“SLA’s”) heb ik aangegeven dat ik op een later moment terug zou komen op boetebedingen. Boetebedingen komen in de praktijk namelijk veel voor, óók in SLA’s. Denk bijvoorbeeld aan een restitutie voor afnemers van clouddiensten voor de periode dat de dienst niet beschikbaar was. Dergelijke bedingen moeten de leverancier een extra prikkel te geven om de gemaakte afspraken na te komen. Waar moet je als leverancier nou op letten?
Voorbeeld
Een boetebeding is vaak gemakkelijk te herkennen omdat het woord “boete” er meestal letterlijk in voorkomt. Bijvoorbeeld:
”Bij overtreding van het in artikel X bepaalde (zoals een levertermijn of harde eis waaraan een product of dienst moet voldoen), zal leverancier aan afnemer een onmiddellijk opeisbare boete betalen van € 25.000 per overtreding en € 2.500 per dag dat de overtreding voortduurt met een maximum van €50.000, los van het recht op schadevergoeding van afnemer.”
Een boetebeding kan overeengekomen voor situaties waarin een partij zich niet houdt aan de afspraken in de overeenkomst. Gebruikelijk is om een boete te koppelen aan de belangrijkste afspraken uit het contract, zoals het overschrijden van een lever- of betalingstermijn.
Hoogte boete
Een boete moet een extra prikkel tot nakoming geven. Zorg er dan ook voor dat het niet goedkoper is om de boete te betalen dan om alsnog te voldoen aan de gemaakte afspraken. Afnemers prikken daar namelijk vaak doorheen. Een oplossing kan zijn om af te spreken dat er een (extra) boete betaald moet worden voor iedere dag dat de overtreding voortduurt. Het is verstandig om hier een maximum aan te koppelen zodat de boete in verhouding blijft met de overtreden bepaling. Een te hoge boete kan namelijk gematigd worden of in het ergste geval als onredelijk worden aangemerkt, waardoor het hele boetebeding ongeldig is.
Niet voor matiging vatbare boete
Het is onverstandig om overeen te komen dat de boete niet voor matiging vatbaar is. Een boete kan namelijk altijd gematigd worden, ook al spreken partijen anders af. Een dergelijke bepaling zal alleen maar tot gevolg hebben dat een rechter het boetebeding sneller als onredelijk zal aanmerken. Het hele boetebeding kan dus in gevaar worden gebracht door deze bepaling.
Boete in combinatie met schadevergoeding
Met boetebedingen moet wel opgepast worden. Een boetebeding treedt namelijk in de plaats van een schadevergoeding, tenzij anders overeengekomen wordt. Dit kan verstrekkende gevolgen hebben. Denk aan een boetebeding tussen een hosting provider en een webwinkel of tussen een energieleverancier en een attractiepark. Als er tijdens de feestdagen of in vakantieperiodes wat misgaat, dan zal de webwinkel of het attractiepark vele malen meer schade lijden dan de afgesproken boete. De webwinkel en het attractiepark hebben dan slechts recht op de overeengekomen boete. De rest van de schade zullen ze niet kunnen verhalen op hun leveranciers.
Een afnemer zal daarom graag willen opnemen nemen dat de boete niets af doet aan zijn recht op schadevergoeding. Met een dergelijke bepaling zal de afnemer niet met lege handen staan wanneer hij veel meer schade lijdt dan een overeengekomen boete dekt. Om als leverancier het risico te beperken kan je dit recht op schadevergoeding beperken tot bijvoorbeeld het bedrag dat de jouw verzekeraar uitkeert.
Restitutiebepaling in een SLA
Soms is een boetebeding minder goed te herkennen, zie bijvoorbeeld de onderstaande afspraak die regelmatig terugkomt in een SLA:
“Indien de beschikbaarheid van de dienst op enige dag minder is dan 99,9% van de tijd, zal de dienstverlener 1/30e van het maandtarief crediteren voor deze dag. Creditering vindt slechts plaats op verzoek en doet niets af aan het recht op schadevergoeding van afnemer.”
Afspraken omtrent het (deels) crediteren of restitueren van betaalde bedragen, zijn juridisch gezien ook boetebedingen. Houdt bij dergelijke bepalingen dan ook rekening met de bovengenoemde punten.
Rangorde hoofdovereenkomst en SLA
Het werkt nog weleens verwarrend als je een boetebeding in de SLA opneemt, maar tegelijkertijd jouw aansprakelijkheid beperkt in de hoofdovereenkomst (welke hoger in rang is dan de SLA). Verstandig is daarom om in de hoofdovereenkomst op te nemen dat specifieke boete- en aansprakelijkheidsbedingen in de SLA boven de beperking van aansprakelijkheid in de hoofdovereenkomst gaan.
Kortom, boetebedingen komen in de praktijk veel voor, maar kennen verschillende valkuilen. Ook bij restitutieverplichtingen in SLA’s moet goed opgelet worden.
Geschreven in samenwerking met Fay Kartner.
