De laatste tijd zijn in Nederland veel rechtszaken gevoerd tussen webshops en consumenten over de bestelknop. In bijna iedere zaak is de consument in het gelijk gesteld. Dat er veel rechtszaken zijn, komt doordat het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: het Hof) recent een uitspraak heeft gedaan over de vereisen die gelden voor de bestelknop. Dat betekent dat er nu veel discussie is ontstaan over hoe de bestelknop moet zijn ingericht. Een bestelknop is een belangrijk onderdeel van een webshop voor goederen of diensten. Met de bestelknop gaat de consument de overeenkomst aan met de webshop en zal hij uiteindelijk moeten betalen. Het is de laatste knop voordat men definitief bestelt.
Huidige regels bestelknop
Volgens artikel 8 lid 2 van de Richtlijn 2011/83/EU betreffende consumentenrechten en artikel 6:230v lid 3 Burgerlijk Wetboek moet het bestelproces zo zijn ingericht dat een consument niet een bestelling kan doen voordat duidelijk is voor de consument dat er een betaalverplichting bestaat. De webshop voldoet hieraan door middel van een bestelknop. Uit de formulering op de bestelknop moet op een ondubbelzinnige en duidelijke manier blijken dat de consument een betaalverplichting heeft. Het gevolg van het niet voldoen aan deze regels is dat de overeenkomst vernietigbaar is. De bestelknop met daarop de tekst “bestelling met betalingsverplichting” voldoet in ieder geval aan deze regels.
Hof: duidelijke, uitdrukkelijke en ondubbelzinnige wijze van vermelden
Volgens het Hof biedt de richtlijn geen ruimte om de context van het bestelproces mee te nemen in de uitleg van betaalverplichting. Alleen de bestelknop zelf mag in de beoordeling worden meegenomen. Het is daarom niet voldoende om in de buurt van de bestelknop te vermelden dat de consument een betaalverplichting heeft. De enige manier om in overeenstemming met de Europese wetgeving het bestelproces in te richten, is om op de bestelknop zelf op een duidelijke, uitdrukkelijke en ondubbelzinnige manier te vermelden dat de consument een betaalverplichting heeft.
Wanneer bepaalde woorden voldoen aan de betaalverplichting, is volgens het Hof afhankelijk van de uitleg van de taal waarop de webshop zich richt. Zo was in het arrest de vraag of in Duitsland de woorden “Voltooi boeking” een betaalverplichting met zich meebrengt. De verwijzende Duitse rechter zal moeten nagaan of de woorden “Voltooi boeking” een betaalverplichting inhouden in de omgangstaal voor een normaal geïnformeerde en oplettende consument.
De Nederlandse rechter over de bestelknop
Zoals hierboven is aangegeven hebben verschillende rechtbanken zich na deze uitspraak van het Hof over een aantal bestelknoppen uitgelaten. Het gaat om de volgende knoppen: “Bestelling plaatsen”, “aanvragen”, “Bestel nu”, en “Plaats je bestelling”. Volgens de rechtbanken blijkt uit deze bestelknoppen onvoldoende dat de consument een betaalverplichting heeft. Daarom vernietigen de rechtbanken de gesloten overeenkomsten. Vernietigen houdt in deze context in dat de overeenkomst tussen de consument en de webshop niet meer bestaat vanaf het moment van vernietiging. Het gevolg hiervan is, is dat de consument vanaf dat moment heeft betaald zonder dat daar een reden voor is en de webshop ook geleverd heeft zonder reden. De webshop moet in dat geval het volledige bedrag terugbetalen en de consument moet het product terugsturen.
De consument hoeft niet per se bij de rechter te vorderen dat de bestelknop niet in orde is. De rechter toetst namelijk altijd of de bestelknop aan de hierboven genoemde eisen voldoet, ook als er geen verweer op gevoerd is door de consument. Als de bestelknop niet voldoet aan de vereisten, kan een webshophouder nooit succesvol betaling van de koopprijs door de consument vorderen bij de rechter.
Voldoen aan de (Europese) regels voor webshops
Om er zeker van te zijn dat de bestelknop voldoet aan alle eisen, is de meest veilige optie om te kiezen voor de knop “bestellen met betaalverplichting”. Zelfs over de woorden kopen, afrekenen en betalen, bestaat twijfel of dit voldoende ondubbelzinnig is om op een bestelknop te staan.
Kortom, webshops doen er goed aan om de tekst op hun bestelknop te heroverwegen. Indien je toch twijfelt over jouw bestelknop, is de meest veilige keuze om “Bestelling met betaalverplichting” op je bestelknop te plaatsen. Zo voorkom je vernietiging van de overeenkomst in een later stadium. Heb je vragen over jouw bestelknop, bestelproces of webshop, neem gerust contact met ons op.
Deze blog is geschreven in samenwerking met stagiair Samuel Degen.
Meer lezen over dit onderwerp? Lees verder:
.jpg)
